سید محمد فقیری- دانشجوی مقطع ماستری در هندوستان
زبان پارسی را غزنویان به هند بردند و از آن زمان به بعد فارسی برای قرن‌ها در شبه‌قاره حاکم بود. اما استعمار هند از سوی بریتانیا باعث شد تا فارسی از جایگاه زبان رسمی به حاشیه رانده شود اما با آن‌هم این زبان ریشه‌های محکمی را در خاک هند داشت. نقش عارفان، شاعران و به‌خصوص مهاجرت هنرمندان و اندیشمندان را بعد از سقوط حکومت تیموریان هرات به هندوستان نمی‌توان نادیده گرفت. بسیاری از شاعران و هنرمندان از تعقیب حکومت تازه نفس صفوی به هند پناه بردند و در تقویه هرچه بیشتر زبان پارسی و در حوزه‌های هنر و معماری، گام‌های درخشانی را برداشتند.
چند روز قبل گفتگویی با داکتر محمد اشفق چند، رییس دیپارتمنت زبان پارسی دانشگاه عثمانیه داشتم و از او پرسش‌هایی داشتم در مورد وضعیت زبان پارسی در هندوستان به‌خصوص در ایالت تلنگانا و دانشگاه عثمانیه.
در این متن کوشش کردم که به‌گونه گذرا پیرامون جایگاه زبان پارسی در هند نکاتی را بنگارم. زبان پارسی ۴۰۰ سال زبان رسمی هندوستان بود و به‌گفته داکتر شفق اگر پای بریتانیا به هند کشیده نمی‌شد تا اکنون پارسی زبان رسمی هند باقی می‌ماند. در اکثریت دانشگاه‌های معتبر هندوستان پارسی تدریس می‌شود، هرچند در گذشته دوست‌داران این زبان در هند بسیار زیاد بود اما حالا به‌دلیل نبود فرصت‌های شغلی از شمار دوست‌داران پارسی کاسته شده است. دانشجویان هندی که زبان پارسی را می‌خوانند تنها می‌توانند در شرکت‌های که خدماتی را برای جهان‌گردهای پارسی زبان ارایه می‌کنند برای‌شان شغل پیدا کنند اما به‌دلیل کم‌بودن شمار این جهان‌گردان، تعداد خیلی کمی به این شرکت‌ها جذب می‌شوند.
در دانشگاه عثمانیه دیپارتمنت زبان پارسی در سال ۱۹۱۸ پایه‌گذاری شد و در آن زمان در کنار دیپارتمنت‌های هندی و انگلیسی پارسی از جمله دیپارتمنت‌هایی بود که بیشترین متقاضی را داشت و دولت هند هم در آن زمان از پارسی بیشتر حمایت می‌کرد اما اکنون هم از شمار استادان پارسی کاسته شده و هم از شمار متقاضیان. خبره‌ترین استادان پارسی بازنشسته هستند مانند داکتر نجمه صدیقی که کتاب زبان و ادبیات پارسی از جمله آثار ارزشمند او می‌باشد. این کتاب به زبان انگلیسی نگاشته شده است.
در این میان بی‌مهری کشورهای پارسی زبان را نمی‌توان نادیده گرفت، با آن‌که بسیاری از دانشمندان هندی پارسی را بخش مهمی از هویت کشورشان می‌دانند اما کشورهای پارسی زبان نتوانستند تا حداقل امکانات بیشتری را در اختیار دانشگاه‌های بگذارند که پارسی در آن‌ها تدریس می‌شود.
داکتر شفق می‌گوید که میراث زبان پارسی را در هندوستان می‌توان به‌گونه آشکار دید هم در موزیم‌ها و هم در کتاب‌خانه‌های هندوستان و از سوی دیگر معماری خراسانی (ایران- افغانستان ) از رایج‌ترین معماری‌ها در هندوستان بوده است و در اکثریت آبده‌های تاریخی هند می‌توان آن را دید.
رییس دیپارتمنت زبان پارسی دانشگاه عثمانیه می‌گوید که پارسی خیلی به زبان‌های هندی، اردو، مهاراتی و تلگو کمک کرده است و این زبان‌ها از پارسی به‌گونه شدیدی متاثر هستند.
متاسفانه تا اکنون پژوهشگران زبان پارسی از خدماتی که دانشمندان هندی به این زبان انجام داده‌اند غافل مانده‌اند و بسیاری از آثاری که در این‌جا به زبان انگلیسی در مورد ادبیات پارسی نگاشته شده به پارسی برگردان نشده است.
از داکتر شفق و هم از دکتر میر فضل‌الدین علی‌خان سپاس‌گزارم که با پذیرایی گرم از بنده خواستند تا هرازگاهی به دفتر‌شان سری بزنم. قابل یادآوری است که استاد علی‌خان یکی از کتاب‌های‌شان را تحت نام (حیات و آثار میرزا شرف جهان قزوینی شاعر معروف عصر شاه طهماسپ صفوی) برای بنده تحفه دادند.
هشت صبح.
چند روز قبل گفتگویی با داکتر محمد اشفق چند، رییس دیپارتمنت زبان پارسی دانشگاه عثمانیه داشتم و از او پرسش‌هایی داشتم در مورد وضعیت زبان پارسی در هندوستان به‌خصوص در ایالت تلنگانا و دانشگاه عثمانیه.
در این متن کوشش کردم که به‌گونه گذرا پیرامون جایگاه زبان پارسی در هند نکاتی را بنگارم. زبان پارسی ۴۰۰ سال زبان رسمی هندوستان بود و به‌گفته داکتر شفق اگر پای بریتانیا به هند کشیده نمی‌شد تا اکنون پارسی زبان رسمی هند باقی می‌ماند. در اکثریت دانشگاه‌های معتبر هندوستان پارسی تدریس می‌شود، هرچند در گذشته دوست‌داران این زبان در هند بسیار زیاد بود اما حالا به‌دلیل نبود فرصت‌های شغلی از شمار دوست‌داران پارسی کاسته شده است. دانشجویان هندی که زبان پارسی را می‌خوانند تنها می‌توانند در شرکت‌های که خدماتی را برای جهان‌گردهای پارسی زبان ارایه می‌کنند برای‌شان شغل پیدا کنند اما به‌دلیل کم‌بودن شمار این جهان‌گردان، تعداد خیلی کمی به این شرکت‌ها جذب می‌شوند.
در دانشگاه عثمانیه دیپارتمنت زبان پارسی در سال ۱۹۱۸ پایه‌گذاری شد و در آن زمان در کنار دیپارتمنت‌های هندی و انگلیسی پارسی از جمله دیپارتمنت‌هایی بود که بیشترین متقاضی را داشت و دولت هند هم در آن زمان از پارسی بیشتر حمایت می‌کرد اما اکنون هم از شمار استادان پارسی کاسته شده و هم از شمار متقاضیان. خبره‌ترین استادان پارسی بازنشسته هستند مانند داکتر نجمه صدیقی که کتاب زبان و ادبیات پارسی از جمله آثار ارزشمند او می‌باشد. این کتاب به زبان انگلیسی نگاشته شده است.
در این میان بی‌مهری کشورهای پارسی زبان را نمی‌توان نادیده گرفت، با آن‌که بسیاری از دانشمندان هندی پارسی را بخش مهمی از هویت کشورشان می‌دانند اما کشورهای پارسی زبان نتوانستند تا حداقل امکانات بیشتری را در اختیار دانشگاه‌های بگذارند که پارسی در آن‌ها تدریس می‌شود.
داکتر شفق می‌گوید که میراث زبان پارسی را در هندوستان می‌توان به‌گونه آشکار دید هم در موزیم‌ها و هم در کتاب‌خانه‌های هندوستان و از سوی دیگر معماری خراسانی (ایران- افغانستان ) از رایج‌ترین معماری‌ها در هندوستان بوده است و در اکثریت آبده‌های تاریخی هند می‌توان آن را دید.
رییس دیپارتمنت زبان پارسی دانشگاه عثمانیه می‌گوید که پارسی خیلی به زبان‌های هندی، اردو، مهاراتی و تلگو کمک کرده است و این زبان‌ها از پارسی به‌گونه شدیدی متاثر هستند.
متاسفانه تا اکنون پژوهشگران زبان پارسی از خدماتی که دانشمندان هندی به این زبان انجام داده‌اند غافل مانده‌اند و بسیاری از آثاری که در این‌جا به زبان انگلیسی در مورد ادبیات پارسی نگاشته شده به پارسی برگردان نشده است.
از داکتر شفق و هم از دکتر میر فضل‌الدین علی‌خان سپاس‌گزارم که با پذیرایی گرم از بنده خواستند تا هرازگاهی به دفتر‌شان سری بزنم. قابل یادآوری است که استاد علی‌خان یکی از کتاب‌های‌شان را تحت نام (حیات و آثار میرزا شرف جهان قزوینی شاعر معروف عصر شاه طهماسپ صفوی) برای بنده تحفه دادند.
هشت صبح.
https://plus.google.com/u/0/112610024058402079714/posts
https://www.facebook.com/profile.php?id=100008822536258
https://www.facebook.com/profile.php?id=100008822536258
 |
This email has been checked for viruses by Avast antivirus software.
www.avast.com |
No comments:
Post a Comment