سحر رحیمی خبرنگار آزاد
"دوازده زن لعنتی" مجموعه ۳۲ صفحه‌ای، نوشته
منسوب به مولانا محمد ارشاد قاسمی، استاد مدرسه ریاض العلوم گورینی در هند است.
درین کتاب ازشخصی به نام مولوی نصرالله منصور
"لعنت بر زنان استعمال کننده چپلک/دمپایی"، یکی از عناوین فهرست کتاب "دوازده زن لعنتی" است. کتابی که این روزها در شبکه‌های اجتماعی بین کاربران افغانستان دست به دست شده و سر و صداهای زیادی راه انداخته است.
"لعنت بر زنان استعمال کننده چپلک/دمپایی"، یکی از عناوین فهرست کتاب "دوازده زن لعنتی" است. کتابی که این روزها در شبکه‌های اجتماعی بین کاربران افغانستان دست به دست شده و سر و صداهای زیادی راه انداخته است.
درد سرهای زنان تنهای کابل؛از اجاره خانه تا محدودیت قانونی
برای به دست آوردن این سری کتاب‌ها نیاز به
سر زدن به کتاب‌فروشی های شهر نیست. بساط این کتاب‌ها حتا در گوشه و کنار شهر روی
کراچی‌ها و زمین برای فروش پهن است. کتاب‌هایی با قیمت نازل. با حد اوسط ۵۰ افغانی
قیمت، معادل کمتر از ۱ دلار امریکایی.
محمد بشیر حدود ۲۰ سال است که در شهر کابل
کتاب می‌فروشد. می‌گوید:"در اصل چاپ‌خانه‌ها در پیشاور است. تجار کتاب‌ها را
عمده به کابل می‌آورند و ما هم پرچون می‌خریم و می‌فروشیم."
به گفته محمد بشیر کتابهای دینی و مذهبی
خریداران بسیاری دارد. دختران و پسران در رده‌های سنی مختلف از این کتاب‌ها می‌خرند.
"روایات
ظنی الثبوت"
به باور محمد محق، پژوهشگر مسایل اسلامی و
سفیر افغانستان در مصر، این نوشته‌ها با "تفکر سنتی دینی"، تفکری که
"زن ستیزانه" است انطباق دارد.
هر چند این کتاب در سایه حدیث و آیت نوشته
شده است، اما به گفته آقای محق، طبق قواعد اصول فقه "روایات ظنی الثبوت"
است. یعنی احتمال دارد سخن پیامبر باشد یا نباشد.
به گفته آقای محق، این تفکر مربوط به دوره
"قرون وسطا" است.
او می‌گوید:" جهان پیشا مدرن زنان را
این گونه می دید. اما در جهان امروز دردسر ساز است چون زمینه تحقق عدالت و برابری
فراهم شده است. اما این نوع تفکر عرصه را بر عدالت و برابری می‌بندد و تبعیض را
نهادینه می‌کند."
واکنش بیشتر کاربران، حتا افراد بسیار مذهبی
نیز در برابر این کتاب منفی است و آن را "زن ستیزانه و افراطی" می‌دانند.
"دوازده
مرد لعنتی"
عده‌ای از کاربران حتا در اعتراض به این
کتاب، با لحنی تمسخرآمیز نوشته‌هایی با درون‌مایه مشابه این کتاب اما به گونه
مردستیزانه را تحت نام "دوازده مرد لعنتی" در صفحه فیسبوک‌شان نشر کرده‌اند.
پروین کریمی یکی از کاربران فیسبوک می‌گوید:
"افغانستان که پیشرفت نمی کند دلیل اش همین است اصلا می خواهند نسلهای آینده
را با تدرین این کتابهای عاری از حقیقت کور بسازند و خشن تربیه کنند."
دکتر عبدالجلیل فقیه، دکتر در بخش فلسفه
اسلامی و ادیان، و استاد دانشکده شرعیات دانشگاه کابل نشر و پخش چنین نوشته‌هایی
را "جاهلانه" خوانده و می‌گوید: " امروزه اسلام یک دهل خالی است که
هر کسی به نوبه خود به آن می‌کوبد. بدون اینکه بداند حق کوبیدن را دارد یا
خیر!"
آقای فقیه معتقد است عده‌ای از جوانان مذهبی
که به دین گرایش بسیاری دارند، بدون توجیه و علم کافی دست به کار در این عرصه می‌زنند.
این باعث می‌شود مسایل اسلامی به صورت نادرست به خورد مردم داده شود. و در نتیجه
باعث قیام مردم در مقابل دین خواهد شد.
به گفته دکتر فقیه جدا از بحث احادیث ذکر شده
در این کتاب، استدلال‌های نوشته شده نه تنها از نگاه نوشتاری مشکل دارد که مملو
از "عقده" است.
او می‌گوید:" این کتاب از نگاه نوشتاری
هیچ اصولی را مراعات نکرده و شیوه پرداخت به آن نیز خیلی عقده‌مندانه است. من نمی‌دانم
این عقده، عقده دینی و مذهبی است یا ایجاد انگیزه به ضد دین است. اگر قانونی وجود
داشته باشد، جلو این کارها گرفته می‌شود، اما قانونی وجود ندارد."
در حال حاضر حدود ۴۰ بنگاه انتشاراتی کتاب در
سراسر افغانستان مجوز فعالیت دارند. کتاب‌هایی که محتوای درونی آن قبل از نشر
بررسی نمی‌شود.
"محتوای
کتاب‌ها بررسی نمی‌شود"
به گفته محمد صابر مومند، سخنگوی وزارت
اطلاعات و فرهنگ افغانستان، به دلیل نبود قانون سانسور در این کشور، قبل از چاپ
محتوای کتاب‌ها بررسی نمی‌شود.
آقای مومند می‌گوید:"چون آزادی بیان
است، حق سانسور را نداریم. اما یک کمیسیون تخطی و تخلفات رسانه‌ای داریم که بعد از
چاپ کتاب در صورت موجودیت شکایت به آن رسیدگی می‌کند."
بنابر گفته‌های آقای مومند کتابهای وارداتی
اما توسط کمیسیون مخصوصی بررسی می‌شود و به کتاب‌هایی که به امنیت روانی جامعه
صدمه نزند، اجازه ورود داده می‌شود.
این کتاب در کنار ده‌ها کتاب دیگر از این
دست، سال‌هاست در بازار کابل چاپ و به نشر می‌رسد. کتاب‌هایی بعضا با محتوای ناقص،
و ترجمه‌ای ناقص‌تر از اصل نوشته.
فرهنگ کتاب‌خوانی در افغانستان این روزها
بیشتر از همیشه نهادینه شده است. از جلسات کتاب‌خوانی گرفته تا کافه‌های کتاب.
جوانان پاتوق‌های ویژه‌ای برای خواندن و شریک ساختن کتاب دارند. کتاب‌هایی با چنین
محتوا اما در میان جوانان فرهنگی جایگاه بسیاری ندارد.
با این حال تلفیقی از مذهب و باورهای سنتی
جامعه مردسالار افغانستان، زنان را حتی در قید واژه‌ها محدود ساخته است.
No comments:
Post a Comment