بانولطیفه کبیرسراج ژورنالست سنت شکن به جاویدانه گی پیوست

 شیرین نظیری 
با کوهی ازدرد وتاثرخبریافتیم که ،بانولطیفه کبیر سراج گوینده موفق ومشهوررادیو کابل به روزششم نوامبر2013 به جاویدانه گی پیوستند. روح شان شاد ویاد شان گرامی باد




درسال 1910 ترسایی پسرارشد امیرحبیب الله « سردارعنایت الله » با دختربزرگ مرحوم محمود طرزی به نام " خیریه " ازدواج نمود وثمره این ازدواج  12 فرزند بود ویکی ازین فرزندان عنایت الله ،لطیفه کبیرسراج است. اودرسال 1923 ترسایی چشم به جهان گشوده اونواسه امیرحبیب الله ودرحین حال نواسه محمود طرزی است.

درسال 1929ترسایی زمانی که اوضاع افغانستان دراثرتوطئه های برخی ازشخصیت های با رسوخ مذهبی روبه وخامت گرائید ومقاومت هاو قیام های مسلحانه ازداخل وخارج کشوردرهرگوشه وکنار مملکت سازماندهی گردید،درین موقع شاه امان الله به خاطرجلوگیری ازخونریزی، ازسلطنت به نفع برادرش ،سردارعنایت الله معین السلطنه استعفاء نمود و با خانواده خود جانب قندهار« پس ازیک توقف وسخنرانی درآنجا » وازآنجا به کشورهند وازهندوستان به سوی ایتالیا رهسپارشد.
سردارعنایت الله برادر بزرگ امان الله نیزپس ازچند روزتاب مقاومت نیاورده، به وسیله هوا پیمای ابریتانیا عازم هند و ازآنجا به عراق وسرانجام درایران مسکن گزین شد.
لطیفه کبیرسراج درین اثنا که کودکی بیش نبود، شامل مکتب درایران شد.دوره های مدرسه را ازآغاز تا انتهای آن درین سرزمین فرا گرفت. زمانیکه سردارعنایت الله ، پدرلطیفه درایران وفات نمودوشاه محمودخان صدراعظم وقت خانواده او را که به ایران درتبعید بسرمی بردند، دو باره به کشورفرا خواند.
از آنجائی که لطیفه کبیرسراج فارغ تحصیل فاکولته ادبیات نسوان نیزبود. پس از چندی شامل شغل مقدس معلمی گردید و کار خود را درلیسه عالی ملالی در شهر کابل آغاز نمود وهم چنین به صفت آموزگارزبان دری ، درمکتب نرسنگ مستورات گماریده شد و سال های زیادی ازعمرخود را وقف خدمت به نسل جدید کشور نمود و درتعلیم و تربیه و روشنگری آنها از ته دل کوشید. ولی پس از یازده سال مسلک معلمی خود را ؛ به نسبت برخی معاذیری ترک و رو به امورفرهنگی نهاد وهمکاری خود را با رادیو آغاز کرد.
درهنگامی که عبدالغفور برشنا آمر نشرات رادیوکابل بود، درقدم های نخست برنامه ها درمنزل لطیفه کبیر سراج وعده دیگری از زنان منور و پیشتاز جامعه ما ثبت می شد و بعداً از طریق امواج رادیو به دست نشر سپرده می شد. پس ازین که بانو لطیفه دانست که آوازش انعکاس مثبت و خیلی خوب به جامعه نموده است ، بی هراس راساً با چادری « 1974 ترسایی » به رادیو رفت و برنامه های خود را ازدیاد بخشیده وتقدیم هموطنان عزیز نمود.
لطیفه کبیر سراج برای سال های متمادی به کار گوینده گی ادامه داد و برنامه های بیشماری از جمله پروگرام اطفال را با بیان افسانه های سرگرم کننده برای کودکان ونوجوانان به پیش برد. متن درامه ها را خود نوشت و درآن نیز نقش بازی کرد ودرصورت لزوم در نمایشنامه هائی رادیوئی نیزآوازخواند. طوریکه همهً ما شاهد هستیم لطیفه کبیرسراج درخواندن اخباروتنظیم مصاحبه های رادیوئی ید بالائی داشت.
 زنان کشورعزیز ما بعد از شنیدن صدای رسای لطیفه کبیرسراج و سایر زنان پیش گام درین عرصه مهم جرات نمودند تا یکی پی دیگروارد این کانون بزرگ علمی و فرهنگی گردیده وهریک به نوبه خود رسالت خود را به درستی انجام دادند و درعرصه حقوق زن و دفاع از دموکراسی وعدالت اجتماعی سهم ارزنده خود را نیز ایفا نموده ودرآزادی زن ازقیود چادری وعنعنات مردسالاری خود مثال های خوب و قابل توجه شدند.
گفته می شود که لطیفه کبیرسراج نخستین بانویی است که درسال 1959 ترسایی پیش ازینکه رفع حجاب اعلان شود چادری را کنارگذاشت و به رادیو افغانستان وقت جهت اجرای برنامه های خود رفت. البته این اقدام لطیفه کبیرسراج خدمت بزرگی به نهضت زنان و دموکراسی  برای زنان درد کشیده و اسیرافغانستان محسوب شده می تواند. زیرا این زنان فداکارو سنت شکن بودند که زمینه را برای جذب زنان درامور فرهنگی مساعد نموده و زنان را آرام آرام از خانه های شان خارج و دراجتماع مردان دخیل ساختند.
این زن روشن ضمیر با همیاری خواهر خود زینب عنایت سراج ، زنانی را که در تیاتر کارمی کردند نیز درعقب پرده همکاری و مساعدت زیادی نموده است و بعضاً درامه های آنان را می نوشتند و در اجرای نقش ها نیز کمک کننده فعال آنها بودند.
یکی از مشهور ترین درامه های آن زمان درامه « افسانه » است که از ساخته های لطیفه کبیرسراج است که مورد استقبال زیادی ازهمشهریان کابل قرار گرفته بود.
بانو لطیفه کبیرسراج به خاطر انجام 25 سال خدمات ارزشمندش درساحه فرهنگی، از جانب مطبوعات وقت مورد تقدیر وقدردانی فراوانی قرار گرفته و اولین جایزه  گوینده گی مطبوعات از جانب بینوا به وی تفویض شد وافزون بر آن عده زیادی تحسین وتقیرنامه ها نیزازطرف وزارت اطلاعات و کلتوروقت به لطیفه کبیرسراج اهدا شده  است.
لطیفه کبیر سراج مانند سایرهموطنان عزیز ما به نسبت وقوع جنگ ها درکشور، سرزمین عزیز خود را ترک ومهاجرکشورامریکا گردید.
بانولطیفه نظربه عشق وعلاقه یی که به مسلک خود داشت، فعالیت فرهنگی خودرا دردیارغربت نیز ادامه داده و دررادیوای صدای امریکا به عنوان گوینده زبان دری استخدام گردید و مدت ده سال بازهم مصروف کارفرهنگی بود ؛ ولی به نسبت مشکلات خانواده گی که متوجه حالش شد ناگزیربود که ویرجینیا را ترک وعازم کلفورنیا شود.
لطیفه این گوینده موفق درسال 1959 ترسایی با کبیرسراج ازدواج نموده بود.ثمره ازدواج شان دودخترو پنج پسرمیباشد