سفر اخیر صلاح الدین ربانی در رأس هیأت شورای عالی صلح به پاکستان و نتایجی از جمله وعده رهایی 10 تن از افراد رده بالای طالبان از سوی مقامات پاکستانی در تقابل با سفر حامد کرزی به هندوستان و انتقادات تند علیه حمایت پاکستان از طالبان و درخواست همکاری مالی برای مارزه با اقتصاد چین و مبارزه علیه ترورسیم از مقامات هندی، واکنش های متعددی را از سوی کارشناسان سیاسی کشورما بدنبال داشته است.
اختلاف تاریخی افغانستان و پاکستان مربوط به خط مرزی دیورند و نیز ادعای تجهیز و تمویل طالبان از سوی مقامات پاکستان و وجود پناهگاه های تروریسم در آن کشور از جمله تضادهای گفتاری و کرداری حکومت افغانستان است که سوالات بسیاری را در اذهان عمومی ایجاد نموده است.
صبرینا ثاقب عضو سابق مجلس نمایندگان، در پاسخ به این سوال مطرح شده در برنامه گفتمان که آیا حکومت افغانستان توانایی برقراری تعادل میان روابط با هند و پاکستان را دارد یا خیر و چگونگی نتیجه اقدامات برای صلح و ثبات در افغانستان؟ اینگونه موضع گیری نمود: اگر مشکل اصلی را در عدم حفظ توازن درروابط گذشته بین دو کشوربدانیم، عمق استراتژیک هند ودیگرکشورهای متضاد با پاکستان در کشور ما موجب ابراز نگرانی مقامات پاکستانی گردیده است.
این آگاه امور سیاسی، بر حفظ رابطه با هندوستان برای تسریع در روند دموکراسی و پروسه صلح افغانستان تأکید ورزید، اما در ادامه بر اهمیت توازن روابط در منطقه اشاره نمود یعنی عمق و شدت روابط با هند می تواند عامل تشدید خصومت پاکستان در قبال کشورمان گردد؛ اما این یک اصل پذیرفته شده بین المللی است که برای حفظ منافع ملی چانه زنی های سیاسی و روابط با هم پیمانان جهانی ایجاد و تحکیم گردد.
به اعتقاد وی، در افغانستان واقعیت های موجود از لحاظ توانمندی اقتصادی، توانمندی نظامی و نزدیکی یا دوری از پاکستان ایجاب کننده ی بکارگیری راهکار سیاسی خاص خود است؛ در نتیجه حامد کرزی بدنبال استفاده از گسترش روابط با هندوستان بعنوان اهرم فشار بر تغییر سیاست خارجی در پاکستان است همانند تهدید نمودن امریکا به خرید تسلیحات از روسیه و چین.
آیا این سیاست پذیرفته شده بین المللی در افغانستان صرفا یک حرف است یا برنامه عملی تدوین شده در پشت سر خویش داراست؟ بعنوان مثال مقامات چین در حوزه های مختلف افغانستان سرمایه گذاری نموده اند یعنی آسیب کمتر و سرمایه گذاری بیشتر دارند، برخلاف مقامات هندی که تلفات زیادی از جمله کشته شدن مهندسین سرمایه گذاری در ولایت نیمروز و حملات متعدد بر سفارت ایشان در افغانستان؛ آیا پاکستان جنگ نیابتی را بوسیله متحدین خود( روسیه و چین) به شکل دیگری در افغانستان براه می اندازند؟
صبرینا ثاقب بیان کرد: در گذشته نیز همواره گروه های متخاصم در داخل افغانستان از سوی کشورهای مداخله گر همسایه و منطقه حمایت می شدند و تمام جنگ سی ساله افغانستان یک جنگ نیابتی بود، طالبان بعنوان یک لشکر مهاجم برای حفظ منافع امریکا پاکستان و سایر کشورهای ذی نفع در افغانستان، سازماندهی شدند؛ اما امروزه این صرفا یک جنگ فیزیکی نیست و پاکستان با بستن گمرک و مرز خود بر بازرگانان افغانستان هر روزه خسارات بسیاری بر اقتصاد کشورمان وارد می نماید.
صرفا کافی نیست که سیاست و برنامه مصالحه یا انعقاد پیمان های استراتژیک داشته باشیم، بلکه باید اخلال گران داخلی و منطقه ای برنامه های سیاست خارجی افغانستان شناسایی گردند این یعنی عملا توازن برنامه و سیاست در روابط خارجی را مد نظر قرار دهیم.
نماینده سابق پارلمان، نیز همچون دیگر کارشناسان مسایل سیاسی بر تشریفاتی و تبلیغاتی بودن سفر شورای عالی صلح به پاکستان تأکید ورزید و افزود: سیاست خارجی امریکا در کل و بخصوص در منطقه تدوین شده و با اهداف بلند مدت است و با جابجایی افراد صرفا تاکتیک ها تغییر می نمایند نه تکنیک ها؛ اما بدیهی است که دولت پاکستان تحت فشار جامعه جهانی هستند یعنی هم نمی توانند حمایت خویش را از پروسه صلح به صراحت رد نمایند و هم تمایلی به عملی کردن وعده هایشان ندارند.
رهایی سران طالبان از زندان های پاکستان، چه پیامدی خواهد داشت و آزاد شدگان همانند سایرین خنثی و منزوی می گردند یا فعال در زمینه صلح؟ بنابر سخنان وی، آزادسازی این افراد از چنگال پاکستان یک دستآورد محسوب می گردد اما تأثیرگذار بودن یا نبودن این افراد در پروسه صلح هنوز جای ابهام دارد؛ زیرا افراد سابق طالبان که به پروسه صلح پیوسته اند یا منزوی شده اند یا سربه نیست! باید با مکانیسم های معین آنان را تحت نظارت قرار داده و حداکثر استفاده را برای تسریع روند صلح داشته باشیم.
بنابر سخن یک نویسنده انگلیسی ما توانایی انتخاب همسایه خود را نداشته ایم اما توانایی آن را داریم که از همسایه خود یک دوست یا دشمن بسازیم؛ حل معضل دیورند نقطه پایانی بر اصطکاک روابط افغانستان و پاکستان نخواهد بود چرا که دو کشور در دو قاره متفاوت توانایی مداخله یا همکاری با یکدیگر را دارند؛ اما با این حال امیدواریم این نقطه آغازی بر مصالحه این دو کشور باشد.
و اما سخن پایانی صبرینا ثاقب: در ابتدا باید منشأ اصلی مشکلات شناسایی و بعد برای حل و فصل آن به ترتیب اهمیت (ترانزیت و تجارت، منابع آبی، مرز مشخص و...) اقدام گردد؛ اراده حکومت گام بلندی در جهت وحدت ملت افغانستان خواهد بود چرا که پروسه صلح یک پروسه ملی است و مشارکت تمام مردم را می طلبد ولی رهبری آن باید متقل از دولت و ملت افغانستان باشد تا نتایج مطلوب حاصل گردد.
صبرینا ثاقب عضو سابق مجلس نمایندگان، در پاسخ به این سوال مطرح شده در برنامه گفتمان که آیا حکومت افغانستان توانایی برقراری تعادل میان روابط با هند و پاکستان را دارد یا خیر و چگونگی نتیجه اقدامات برای صلح و ثبات در افغانستان؟ اینگونه موضع گیری نمود: اگر مشکل اصلی را در عدم حفظ توازن درروابط گذشته بین دو کشوربدانیم، عمق استراتژیک هند ودیگرکشورهای متضاد با پاکستان در کشور ما موجب ابراز نگرانی مقامات پاکستانی گردیده است.
این آگاه امور سیاسی، بر حفظ رابطه با هندوستان برای تسریع در روند دموکراسی و پروسه صلح افغانستان تأکید ورزید، اما در ادامه بر اهمیت توازن روابط در منطقه اشاره نمود یعنی عمق و شدت روابط با هند می تواند عامل تشدید خصومت پاکستان در قبال کشورمان گردد؛ اما این یک اصل پذیرفته شده بین المللی است که برای حفظ منافع ملی چانه زنی های سیاسی و روابط با هم پیمانان جهانی ایجاد و تحکیم گردد.
به اعتقاد وی، در افغانستان واقعیت های موجود از لحاظ توانمندی اقتصادی، توانمندی نظامی و نزدیکی یا دوری از پاکستان ایجاب کننده ی بکارگیری راهکار سیاسی خاص خود است؛ در نتیجه حامد کرزی بدنبال استفاده از گسترش روابط با هندوستان بعنوان اهرم فشار بر تغییر سیاست خارجی در پاکستان است همانند تهدید نمودن امریکا به خرید تسلیحات از روسیه و چین.
آیا این سیاست پذیرفته شده بین المللی در افغانستان صرفا یک حرف است یا برنامه عملی تدوین شده در پشت سر خویش داراست؟ بعنوان مثال مقامات چین در حوزه های مختلف افغانستان سرمایه گذاری نموده اند یعنی آسیب کمتر و سرمایه گذاری بیشتر دارند، برخلاف مقامات هندی که تلفات زیادی از جمله کشته شدن مهندسین سرمایه گذاری در ولایت نیمروز و حملات متعدد بر سفارت ایشان در افغانستان؛ آیا پاکستان جنگ نیابتی را بوسیله متحدین خود( روسیه و چین) به شکل دیگری در افغانستان براه می اندازند؟
صبرینا ثاقب بیان کرد: در گذشته نیز همواره گروه های متخاصم در داخل افغانستان از سوی کشورهای مداخله گر همسایه و منطقه حمایت می شدند و تمام جنگ سی ساله افغانستان یک جنگ نیابتی بود، طالبان بعنوان یک لشکر مهاجم برای حفظ منافع امریکا پاکستان و سایر کشورهای ذی نفع در افغانستان، سازماندهی شدند؛ اما امروزه این صرفا یک جنگ فیزیکی نیست و پاکستان با بستن گمرک و مرز خود بر بازرگانان افغانستان هر روزه خسارات بسیاری بر اقتصاد کشورمان وارد می نماید.
صرفا کافی نیست که سیاست و برنامه مصالحه یا انعقاد پیمان های استراتژیک داشته باشیم، بلکه باید اخلال گران داخلی و منطقه ای برنامه های سیاست خارجی افغانستان شناسایی گردند این یعنی عملا توازن برنامه و سیاست در روابط خارجی را مد نظر قرار دهیم.
نماینده سابق پارلمان، نیز همچون دیگر کارشناسان مسایل سیاسی بر تشریفاتی و تبلیغاتی بودن سفر شورای عالی صلح به پاکستان تأکید ورزید و افزود: سیاست خارجی امریکا در کل و بخصوص در منطقه تدوین شده و با اهداف بلند مدت است و با جابجایی افراد صرفا تاکتیک ها تغییر می نمایند نه تکنیک ها؛ اما بدیهی است که دولت پاکستان تحت فشار جامعه جهانی هستند یعنی هم نمی توانند حمایت خویش را از پروسه صلح به صراحت رد نمایند و هم تمایلی به عملی کردن وعده هایشان ندارند.
رهایی سران طالبان از زندان های پاکستان، چه پیامدی خواهد داشت و آزاد شدگان همانند سایرین خنثی و منزوی می گردند یا فعال در زمینه صلح؟ بنابر سخنان وی، آزادسازی این افراد از چنگال پاکستان یک دستآورد محسوب می گردد اما تأثیرگذار بودن یا نبودن این افراد در پروسه صلح هنوز جای ابهام دارد؛ زیرا افراد سابق طالبان که به پروسه صلح پیوسته اند یا منزوی شده اند یا سربه نیست! باید با مکانیسم های معین آنان را تحت نظارت قرار داده و حداکثر استفاده را برای تسریع روند صلح داشته باشیم.
بنابر سخن یک نویسنده انگلیسی ما توانایی انتخاب همسایه خود را نداشته ایم اما توانایی آن را داریم که از همسایه خود یک دوست یا دشمن بسازیم؛ حل معضل دیورند نقطه پایانی بر اصطکاک روابط افغانستان و پاکستان نخواهد بود چرا که دو کشور در دو قاره متفاوت توانایی مداخله یا همکاری با یکدیگر را دارند؛ اما با این حال امیدواریم این نقطه آغازی بر مصالحه این دو کشور باشد.
و اما سخن پایانی صبرینا ثاقب: در ابتدا باید منشأ اصلی مشکلات شناسایی و بعد برای حل و فصل آن به ترتیب اهمیت (ترانزیت و تجارت، منابع آبی، مرز مشخص و...) اقدام گردد؛ اراده حکومت گام بلندی در جهت وحدت ملت افغانستان خواهد بود چرا که پروسه صلح یک پروسه ملی است و مشارکت تمام مردم را می طلبد ولی رهبری آن باید متقل از دولت و ملت افغانستان باشد تا نتایج مطلوب حاصل گردد.
Shirin Naziry
No comments:
Post a Comment