آوای زنان افغانستان

آوای زنان افغانستان

Thursday, May 30, 2013

: رادوجان

رادو جان که نام اصليش «رادها» است، دختر ديوان نرنجنداس وزير ماليه در کابينهء شاه امان الله بود. سالروز دقيق تولدش را نتوانستم بيابم. می شود پنداشت که دراواخر عهد اميرعبدالرحمان چشم به جهان گشوده و درزمان سلطنت امير حبيب الله روزهای نوجوانی را خيرمقدم گفته باشد.  
 
 
 
 
 

 
                                                                    
 
 
 
 
 
 
 
 

بی بی رادو جان ( در سالهای اخیر زنده گانیش)
پدرش، ديوان نرنجنداس مرد عرصهء سياست و اداره سلطنت امير حبيب الله تا اعليحضرت امان الله بود. به گمان اغلب درسال 1867 ترسایی درشهرکابل ديده به دنيا کشود. مکتب نظامی (حربيه) را که در عصر امير حبيب الله تأسيس گرديده بود به اکمال رسانيده و به رتبهء (برگت) رسيد. در مدت اندک به مقام های عالی اداری دست يافته است. (البته غير از ديوان نرنجنداس، هندوانی ديگری نيزازمکتب حربيه پسانها فارغ شده اند که از آن گروه برگت اميرچند، موتی سنگهـ و ديگران معروف بودند.)             
ديوان نرنجنداس دو دختر داشت به نام های «رادو جان» و« زرو جان». با باور قوی از فرزندان زروجان کسی به کار ديوانی نرسيد  دوشيزه رادها را به رسم شريفانه و نجيبانهء ما افغانها (رادو جان) صدايش ميکردند. گفتنی است که اوازآوان کودکی لباس بچه گانه می پوشيد، شانه به شانه با پدر درمحافل رسمی وغيررسمی اشتراک ميکرد و چنان مي نمود که گويا فرزند پدراست. هنگاميکه دوشيزه يی بيش نبود از دلبری ها و دلباختگی های او قصه هايی به سرزبانها آمده بودند. از زيبائی بهره فروان داشت. چون با پدرش به دربارسلطنتی رفت وآمد داشت کمترعاشقی فرصت اظهارعشق به اومی يافت ناگزيربا سرودی حرف دل به زبان می آورد:                    
               
          او دختر ديـوان بی بی رادو جـان                                             
لاله را قسم دادم که رادو را نسوزان
           
 جوانان هندوی آن زمان هم جرأت نميکردند که به خواستگاری رادو جان نزد ديوان صاحب بروند. چه به اصطلاح رادو جان خود را "سردارخيل" می نماياند. درميان آهنگها و ترانه ها، نمونه زيراشاره به همان رويداد دارد:         
 
گل سر چوکی ششته می کند دربار
مرا ديــوانه کرده دختر سـردار

رادوجان نماد آزادی بانويی همان برش زمان بود. او با دوشيزه  ها و بانوان اهل دربار خواهرخوانده گی داشت و صرفنظر از هرگونه پابندی اجتماعی و ارتباط به اقليت هندوباورها، آزاد ميزيست.
 
 
 
 
 

            
                        
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

No comments: