آوای زنان افغانستان

آوای زنان افغانستان

Friday, December 19, 2025

بلدا و صدای شعر زنان

شهرزاد فکرت، با تخلص نگین بدخش، زادهٔ بدخشان و مقیم آلمان است. او تحصیلات خود را در رشتهٔ مدیریت و اداره در کشور میزبان به پایان رسانده و هم‌اکنون در ادارهٔ کار و امور اجتماعی آلمان فعالیت دارد

یلدا ا و صدای شعر امروز

محترم غلام‌نبی اشراقی، زادهٔ استان باستانی هرات، از جمله شاعرانی است که شعر را با احساس صادقانه و نگاه انسانی درآمیخته است. وی از سال ۱۳۶۷ به سرودن شعر در قالب‌های دوبیتی، غزل و مثنوی پرداخته و در سروده‌هایش، عشق، امید، رنج‌های انسان معاصر و آرزوی صلح و آرامش، حضوری پررنگ دارد

لیلی غزل

 لیلی غزل، شاعر پرتوان و دوست‌داشتنی، تا دسامبر ۲۰۲۵ دست‌کم چهار مجموعه شعر را به جامعه ادبی پیشکش کرده است؛ «رقص در باروت» به‌عنوان نخستین گام جدی او در جهان شعر و سپس «دستنبو» ، «رد پای درخت» و «بلخینه‌ها» که با فاصله‌ای زمانی از اثر نخست منتشر شدند و پختگی بیشتر، تنوع قالب‌ها و جان‌مایه‌های عمیق‌تری از غزل و شعر معاصر را با خود دارند.

Thursday, December 18, 2025

یلدا؛ یک شب و هزار صدا

یلدا، کهن‌ترین شب سال و یادگار روشن فرهنگ ما، شبی است که در آن تاریکی به اوج می‌رسد اما نوید روشنایی در دل‌ها زنده می‌شود. این شب، تنها یک رویداد تقویمی نیست؛ نماد صبر، امید و پیروزی نور بر ظلمت است.

Tuesday, December 16, 2025

آوای آزاده‌گی از میان تاریکی


کنار پنجره اتاقم نشسته‌ام و کتاب «آزادی زنان» را در دست دارم. می‌خواهم آن را مطالعه کنم تا بدانم من، دختری از افغانستان که سال‌ها با موانع و دشواری‌ها دست و پنجه نرم کرده‌ام، از کجا آمده‌ام، از کدام نسل و بازمانده کدام مبارزه بی‌پایان هستم.

Friday, December 12, 2025

داستان واقعی غمگین دختر نامراد


در دل کوه‌های تیرهٔ شمال‌شرق، جایی که باد شبانگاهی صدای گریهٔ درختان خشکیده را با خود می‌برد، دختری بود به نام  ( مستعار ) روشنای  ؛ اما هیچ‌کس او را با این نام صدا نمی‌زد. برای همه، او تنها «دخترِ خانهٔ خاکستری» بود، خانه‌ای که پنجره‌هایش همیشه بسته و درهایش همیشه قفل بود

Sunday, December 7, 2025

ریزموج‌ها؛ گفت‌وگو با منیژه رامزی

 یادداشت: منیژه رامزی، نویسنده، پژوهش‌گر و یکی از زنانی است که دغدغه‌ عدالت، آزادی و برابری دارد و در این زمینه کارهای فراوانی انجام داده‌ است. او در این گفت‌و‌گو مسیر زیسته‌ و تجربیاتش را روایت می‌کند. همچنین، از کتاب اخیرش «تا امر ثانی؛ حقایق ناگفته از مقاومت زنان افغانستان برای آزادی» سخن می‌گوید

Thursday, December 4, 2025

یادی از همسران ناشناخته و فراموش‌شدهٔ شاه امان الله خان


در هر برگ از تاریخِ این سرزمین، نام مردانی نوشته شده که روزگاری تاج بر سر داشتند؛ اما در پشت هر تاج، سایه‌هایی خاموش، زنانی بودند که کسی نام‌شان را نپرسید، کسی تصویرشان را نگرفت

Saturday, November 29, 2025

راز ماندگاری، در حرف‌هایی که بی‌صدا گفته می‌شود


گاهِ عاشقی، ماندگاری در شکوهِ لحظه‌های بزرگ نیست؛

در نجواهای آرامی‌ست که میان دو دل رد و بدل می‌شود.


تفاوت میان ازدواج های ماندگار و غیر ماندگار

 گاهی آدم‌ها فکر می‌کنند ازدواج‌های ماندگار یک راز عجیب دارند، اما حقیقتش این است که ماجرا خیلی ساده‌تر از چیزی‌ست که تصور می‌کنیم. در یک رابطهٔ ماندگار، دو نفر یاد گرفته‌اند حرف دلشان را بزنند؛

Thursday, November 27, 2025

عالیه انصاری کیست؟

عالیه انصاری، آوازخوان شناخته‌شده و موفق افغانستان، در خانواده‌ای هنری و موسیقایی پرورش یافت. پدرکلان او، استاد عبدالرحیم ناله، از فلوت‌نوازان برجستهٔ کشور بود و همین میراث هنری عشق به موسیقی را از کودکی در وجود عالیه برانگیخت.

خشونت علیه زنان افغان؛ از زخم‌های دیرین در داخل کشور تا چرخهٔ ظلم و بی‌پناهی در مرزهای همسایه

نویسنده :رزم آرا حواش

مقدمه

خشونت علیه زنان افغان پدیده‌ای تازه نیست؛ زخمی است که دهه‌هاست بر پیکر جامعهٔ افغانستان باقی مانده، گاهی پنهان و گاهی آشکار، اما همواره عمیق. زنان افغان طی سال‌ها جنگ، افراط‌گرایی، فقر و بی‌ثباتی سیاسی، نه تنها اولین قربانیان رویدادهای تلخ تاریخ بوده‌اند،

Monday, November 24, 2025

بیانیه جنبش آزادی بخش زنان به مناسبت 25 نوامبر روز جهانی مبارزه با خشونت علیه زنان

«جایی که زن را سرکوب می‌کنند، هیچ حکومتی مشروع نیست!»

در بیش از چهار سال گذشته، زنان سرزمین ما سنگین‌ترین بهای مقاومت را پرداخته‌اند؛ از قتل و سرکوب خیابانی تا بازداشت‌های گسترده، شکنجه، تجاوز سازمان‌یافته، تحقیر سیستماتیک، حذف اقتصادی و تبعیض‌های قانونی همه و همه خشونت علیه زنان بوده،

Sunday, November 23, 2025

بی‌تفاوتی روشنفکران ما، زندگی میلیون‌ها زن را به مخاطره انداخته است


در دورهٔ دوم حاکمیت طالبان، خشونت علیه زنان افغانستان به اوج بی‌سابقه‌ای رسیده است؛ از شلاق‌زدن و تحقیر علنی تا قتل و ناپدیدسازی. 

Friday, November 21, 2025

اپارتاید جنسیتی؛ واقعیت تلخ امروز زنان افغانستان


روایت دوم:  «خشونت که قانون شد، زندگی که ممنوع شد»


حاکمانی که تنها یک جنس را می‌بینند، افغانستان را به کشوری تبدیل کرده‌اند که در آن زن بودن جرم است. زن را از همه حقوق انسانی آن محروم کرده‌اند و نام این محرومیت را « قانون» گذاشته اند.

Thursday, November 20, 2025

«پیشواز ۲۵ نوامبر – هفته آگاهی دهی و مقاومت زنان افغانستان»

روایت اول، زن زیر پاشنه‌های ستم:


سرزمین ما سال‌هاست که زیر سایه‌ی سنگین خشونت علیه زنان نفس می‌کشد. از چهار سال به این‌سو، از زمانی که حاکمیت افغانستان به طالبان سپرده شد، احترام به زن یک واژه کمیاب

Monday, November 17, 2025

! با افتخار، من یک زن بی‌حیا هستم

اگر بی‌حیایی یعنی جنگیدن برای حق خود،

اگر بی‌حیایی یعنی زحمت کشیدن برای لقمه‌ای نانِ حلال،

Sunday, November 16, 2025

پدر را این‌سوی مرز و مادر را آن‌سوی مرز دفن کردیم

 مسیر طولانی و هولناک بود؛ گرمی سوزان مسیر آن‌قدر هلاکم کرده بود که چشمان بی‌خوابم برای دیدن ادامه راه و بیابان‌های خشک و ترکیده نور کم می‌آورد. یادم است لحظه‌ای که توانم کم شد، مادرم دستم را محکم فشرد و با جدیت تمام گفت: «چشم باز نگهدار ثنا، حوصله ندارم با این تن نیمه‌جان تو را با خودم در راه کشان‌کشان بکشانمت.»

Saturday, November 15, 2025

با حرمت و افتخار کامل به انسان‌های حق‌طلب

پس از بیست سال، بار دیگر روآردن به پروندۀ هنوزه ناروشن قتل نادیا انجمن سبب شد که در پایان یک هفته کاری و سفر، از یک قطار به قطار دیگر، مانند سربازی سرسپرده برای وطن و هموطن، زبان بگشایم و یادداشت‌هایم را بنویسم. هرچند گاه می‌اندیشم، همان بهتر که مانند ناشنوایان از همه چیز طرفه بروم

Friday, November 14, 2025

دریک سال دو ازدواج

 وقتی یک چهرهٔ مشهور مانند راشد خان، در کمتر از یک سال دو زن می‌گیرد یکی سنتی برای داخل خانه و یکی مدرن برای بیرون این دیگر “مسئلهٔ خصوصی” نیست. این نمایش علنی مالکیت زن است.

چند همسری در افغانستان

چندهمسری یکی از پدیده‌های ریشه‌دار در ساختار اجتماعی و حقوقی افغانستان است که در تقاطع دین، سنت و اقتصاد شکل می‌گیرد. چندهمسری نه یک عرف مستقل یا انتخاب آزادانه، بلکه بخشی از پیکربندی پدرسالاری است که بدن زنان، نیروی تولیدمثل و موقعیت اقتصادی آنان را در چهارچوب «مالکیت مردانه» بازتولید می‌کند. تحلیل حاضر با اتکا بر نظریه‌های

Wednesday, November 12, 2025

این روزهای طالبان در هرات؛ زن‌ستیزی‌ای که هر روز چهره تازه می‌گیرد

 این روزها هرات به‌مثابه یکی از شهرهای فرهنگی ـ تاریخی افغانستان، به‌جای آن‌که  نماد ترویج آگاهی و مدنیت باشد، برای چندمین بار به صحنه نمایش وحشت علیه زنان و دختران از سوی طالبان تبدیل شده است. اقدام تازه طالبان که «زنان بدون برقع» را از ورود به شفاخانه حوزوی هرات منع می‌کند،

Sunday, November 9, 2025

زن، نامی که تاریخ از نو خواهد نوشت

در هر دوره‌ای از تاریخ، وقتی ظلم به اوج می‌رسد، صدای زنی از دل تاریکی بلند می‌شود. زنی که نه با شمشیر، که با آگاهی، ایستادگی و عشق خود جهان را تغییر می‌دهد. امروز نیز در میان دیوارهای سرکوب، زنانی نفس می‌کشند که با هر دم و بازدم خود، معنای آزادی را از نو می‌نویسند.

Saturday, November 8, 2025

برای نسل‌های بیدار

در دفتر روزگار، نام کسانی جاودانه می‌ماند که تا واپسین دم از  مبارزه خود دست نمی‌کشندآنان که از قدرت، نردبان نمی‌سازند، بلکه آن را ابزاری برای خدمت به انسان می‌دانند

Tuesday, November 4, 2025

ثانیه‌های تکان‌دهنده زنده‌گی: تجربه وحشت‌ناک یک زن از زلزله بلخ

 ساعت ۱۲:۵۹ دقیقه شب بود. من کتاب دلخواهم را برای بار سوم می‌خواندم و هر بار بیش از پیش عاشق صفحاتش می‌شوم. کتاب مرا به‌سوی خود می‌کشاند و حس توانایی و قدرت مبارزه با مشکلات را در من تقویت می‌کند. فقط سطور زیبای آن باعث شد که تا نیمه‌های شب بیدار بمانم، تا این‌که ناگهان متوجه حالتی شدم که گویی قیامت برپا شده است

Friday, October 31, 2025

“رضایت برای برقراری رابطه‌ی جنسی”

در پی انتشار خبر شکایت زن جوانی از بازیگر مشهور ایرانی و اتهام تجاوز و حجم واکنش‌های زن‌ستیزانه و قربانی نکوهانه‌ی جامعه، مسئله‌ای مهم ذهنم را مشغول کرده است که تمایل دارم در این یادداشت به آن بپردازم. 

Saturday, October 25, 2025

یک زن در بدخشان توسط برادرش کشته شد

 «در سایه‌ی سنگین مردسالاری و خشونت نظام‌مند علیه زنان، «کریمه» زن جوانی از بدخشان، در پایان زنجیره‌ای از رنج‌ها و بی‌پناهی، این‌بار نه به‌دست شوهرانش، بل به‌دست برادرش کشته شد.

Friday, October 24, 2025

فرود و فراز موقعیت زنان درادوار مختلف تاریخ

در هرنوع نظام اجتماعی زنان دارای نفوذی خاصی خود بوده اند.این از ان جهت است که مردان نیازمند زنان در عرصه های مختلف زندگی زناشوی اعم از وارسی از منزل، سهیم بودن در کار تولیدی، کمک رسانی در جنگ های قبیله ی ،

فریادی برای آغازِ عصیان

نويسنده: ويدا ساغرى

تمدن پدرسالار زن را وقف پاک‌دامنی کرده است. حق مرد در مورد فرو نشاندن میل جنسی‌اش امری به رسمیت شناخته شده به شمار می‌رود و این در حالی است که زن به ازدواج مقید شده، عمل جنسی اگر قوانین و ازدواج برآن صحه نگذاشته باشد گناه، ابتذال، شکست و ضعف شمرده می‌شود.

Saturday, October 18, 2025

سوزن به‌جای قلم

 آن‌چه انسان‌ها را از پای درمی‌آورد، رنج‌ها و سرنوشت نامطلوب‌شان نیست، بلکه بی‌معنا شدن زنده‌گی است که مصیبت‌بار است و معنا تنها در لذت و شادمانی و خوشی نیست، بلکه در رنج و مرگ هم می‌توان معنایی یافت.

Wednesday, October 15, 2025

تابو بدن زن، گاهی فراتر از زن‌ها می‌رود و به مردان نیز سرایت می‌کند

نويسنده: رسول پارسى

در حال مطالعه نوشته بانو هلن فرمان درباره پستان زنان و سرطان پستان و این موضوعات بودم. هرچند شناخت زیادی از ایشان ندارم ولی موضوعی که مطرح کردند کاملاً معمولی و مرتبط با سلامت زنان بود، چیزی که در جمع‌های ما مردان و شاید زنان هم مورد بحث قرار می‌گیرد. اما حساسیت مخاطبان‌شان برایم قابل درک نبود.