آوای زنان افغانستان

آوای زنان افغانستان

Monday, November 17, 2025

! با افتخار، من یک زن بی‌حیا هستم

اگر بی‌حیایی یعنی جنگیدن برای حق خود،

اگر بی‌حیایی یعنی زحمت کشیدن برای لقمه‌ای نانِ حلال،

Sunday, November 16, 2025

پدر را این‌سوی مرز و مادر را آن‌سوی مرز دفن کردیم

 مسیر طولانی و هولناک بود؛ گرمی سوزان مسیر آن‌قدر هلاکم کرده بود که چشمان بی‌خوابم برای دیدن ادامه راه و بیابان‌های خشک و ترکیده نور کم می‌آورد. یادم است لحظه‌ای که توانم کم شد، مادرم دستم را محکم فشرد و با جدیت تمام گفت: «چشم باز نگهدار ثنا، حوصله ندارم با این تن نیمه‌جان تو را با خودم در راه کشان‌کشان بکشانمت.»

Saturday, November 15, 2025

با حرمت و افتخار کامل به انسان‌های حق‌طلب

پس از بیست سال، بار دیگر روآردن به پروندۀ هنوزه ناروشن قتل نادیا انجمن سبب شد که در پایان یک هفته کاری و سفر، از یک قطار به قطار دیگر، مانند سربازی سرسپرده برای وطن و هموطن، زبان بگشایم و یادداشت‌هایم را بنویسم. هرچند گاه می‌اندیشم، همان بهتر که مانند ناشنوایان از همه چیز طرفه بروم

Friday, November 14, 2025

دریک سال دو ازدواج

 وقتی یک چهرهٔ مشهور مانند راشد خان، در کمتر از یک سال دو زن می‌گیرد یکی سنتی برای داخل خانه و یکی مدرن برای بیرون این دیگر “مسئلهٔ خصوصی” نیست. این نمایش علنی مالکیت زن است.

چند همسری در افغانستان

چندهمسری یکی از پدیده‌های ریشه‌دار در ساختار اجتماعی و حقوقی افغانستان است که در تقاطع دین، سنت و اقتصاد شکل می‌گیرد. چندهمسری نه یک عرف مستقل یا انتخاب آزادانه، بلکه بخشی از پیکربندی پدرسالاری است که بدن زنان، نیروی تولیدمثل و موقعیت اقتصادی آنان را در چهارچوب «مالکیت مردانه» بازتولید می‌کند. تحلیل حاضر با اتکا بر نظریه‌های

Wednesday, November 12, 2025

این روزهای طالبان در هرات؛ زن‌ستیزی‌ای که هر روز چهره تازه می‌گیرد

 این روزها هرات به‌مثابه یکی از شهرهای فرهنگی ـ تاریخی افغانستان، به‌جای آن‌که  نماد ترویج آگاهی و مدنیت باشد، برای چندمین بار به صحنه نمایش وحشت علیه زنان و دختران از سوی طالبان تبدیل شده است. اقدام تازه طالبان که «زنان بدون برقع» را از ورود به شفاخانه حوزوی هرات منع می‌کند،

Sunday, November 9, 2025

زن، نامی که تاریخ از نو خواهد نوشت

در هر دوره‌ای از تاریخ، وقتی ظلم به اوج می‌رسد، صدای زنی از دل تاریکی بلند می‌شود. زنی که نه با شمشیر، که با آگاهی، ایستادگی و عشق خود جهان را تغییر می‌دهد. امروز نیز در میان دیوارهای سرکوب، زنانی نفس می‌کشند که با هر دم و بازدم خود، معنای آزادی را از نو می‌نویسند.

Saturday, November 8, 2025

برای نسل‌های بیدار

در دفتر روزگار، نام کسانی جاودانه می‌ماند که تا واپسین دم از  مبارزه خود دست نمی‌کشندآنان که از قدرت، نردبان نمی‌سازند، بلکه آن را ابزاری برای خدمت به انسان می‌دانند

Tuesday, November 4, 2025

ثانیه‌های تکان‌دهنده زنده‌گی: تجربه وحشت‌ناک یک زن از زلزله بلخ

 ساعت ۱۲:۵۹ دقیقه شب بود. من کتاب دلخواهم را برای بار سوم می‌خواندم و هر بار بیش از پیش عاشق صفحاتش می‌شوم. کتاب مرا به‌سوی خود می‌کشاند و حس توانایی و قدرت مبارزه با مشکلات را در من تقویت می‌کند. فقط سطور زیبای آن باعث شد که تا نیمه‌های شب بیدار بمانم، تا این‌که ناگهان متوجه حالتی شدم که گویی قیامت برپا شده است

Friday, October 31, 2025

“رضایت برای برقراری رابطه‌ی جنسی”

در پی انتشار خبر شکایت زن جوانی از بازیگر مشهور ایرانی و اتهام تجاوز و حجم واکنش‌های زن‌ستیزانه و قربانی نکوهانه‌ی جامعه، مسئله‌ای مهم ذهنم را مشغول کرده است که تمایل دارم در این یادداشت به آن بپردازم. 

Saturday, October 25, 2025

یک زن در بدخشان توسط برادرش کشته شد

 «در سایه‌ی سنگین مردسالاری و خشونت نظام‌مند علیه زنان، «کریمه» زن جوانی از بدخشان، در پایان زنجیره‌ای از رنج‌ها و بی‌پناهی، این‌بار نه به‌دست شوهرانش، بل به‌دست برادرش کشته شد.

Friday, October 24, 2025

فرود و فراز موقعیت زنان درادوار مختلف تاریخ

در هرنوع نظام اجتماعی زنان دارای نفوذی خاصی خود بوده اند.این از ان جهت است که مردان نیازمند زنان در عرصه های مختلف زندگی زناشوی اعم از وارسی از منزل، سهیم بودن در کار تولیدی، کمک رسانی در جنگ های قبیله ی ،

فریادی برای آغازِ عصیان

نويسنده: ويدا ساغرى

تمدن پدرسالار زن را وقف پاک‌دامنی کرده است. حق مرد در مورد فرو نشاندن میل جنسی‌اش امری به رسمیت شناخته شده به شمار می‌رود و این در حالی است که زن به ازدواج مقید شده، عمل جنسی اگر قوانین و ازدواج برآن صحه نگذاشته باشد گناه، ابتذال، شکست و ضعف شمرده می‌شود.

Saturday, October 18, 2025

سوزن به‌جای قلم

 آن‌چه انسان‌ها را از پای درمی‌آورد، رنج‌ها و سرنوشت نامطلوب‌شان نیست، بلکه بی‌معنا شدن زنده‌گی است که مصیبت‌بار است و معنا تنها در لذت و شادمانی و خوشی نیست، بلکه در رنج و مرگ هم می‌توان معنایی یافت.

Wednesday, October 15, 2025

تابو بدن زن، گاهی فراتر از زن‌ها می‌رود و به مردان نیز سرایت می‌کند

نويسنده: رسول پارسى

در حال مطالعه نوشته بانو هلن فرمان درباره پستان زنان و سرطان پستان و این موضوعات بودم. هرچند شناخت زیادی از ایشان ندارم ولی موضوعی که مطرح کردند کاملاً معمولی و مرتبط با سلامت زنان بود، چیزی که در جمع‌های ما مردان و شاید زنان هم مورد بحث قرار می‌گیرد. اما حساسیت مخاطبان‌شان برایم قابل درک نبود.

Sunday, October 12, 2025

در سر زمين من

 نويسنده: لينا روزبه "حيدرى"

در سرزمین من، دوست داشتن حرام است ولی می توان به پا های کوچک و نحیف پسری زنگ بست و او را تا نیمه شب درهیاهوی مرد هایی که با دودِ چرس و نشئه شراب مست اند و سایه های وحشتناک شان با نوای بی سُر و تال موسیقی بر !دیوار ها می لرزد، رقصاند و گذاشت تا جثه ی نحیف و کوچک و کودکانه ی او، شهوت نهفته در نگاه این غول ها را، ارضا کند ! 

Thursday, October 9, 2025

ممنوعیت کار زنان توسط طالبان؛ چگونه زنان به گدایی مجبور می‌شوند

نويسنده: آدرینا بهزاد

شماری از زنانی که در شهر کابل به گدایی روی آورده‌اند، می‌گویند فقر شدید و بیکاری، آنان را ناگزیر ساخته تا برای زنده نگه‌داشتن فرزندان‌شان دست به این کار بزنند. آنان تاکید می‌کنند که هر بار هنگام دست دراز کردن به‌سوی رهگذران، گویی آسمان بر سرشان فرو می‌ریزد،

Tuesday, October 7, 2025

شکوفه دختر مامور عبدل

شگوفه قد بلند، ابروان کشیده، گونه‌های اناری و موهای قیچی‌شده‌ی بچه‌گانه داشت.

چنان بی‌خیال، سرشار و آزاده در کوچه راه می‌رفت که احدی جرئت نمی‌کرد بگوید بالای چشمش ابروست.

بصیر کچه یکی از بچه‌های ول‌گرد کوچه‌ی ما قسم می‌خورد که دختر مامور عبدل سرِ فلک هم رَی نمی‌زند و هیچ‌کس هم زهره‌ی نگاه کردن چپ به‌سوی او را ندارد.

روایت نگار؛ کودکی که قربانی تجاوز شد

 نگار پنج‌ساله کنار دروازه‌ حویلی گریه‌کنان نشسته بود. پدرش را از دست داده بود و اشک می‌ریخت. حالا بیست‌وپنج سال از عمر نگار گذشته، اما درد تجاوز بیست سال پیش هنوز در روح و روانش تازه است. هر دردی که به سراغش می‌آید، آن زخم کهنه را تازه‌تر می‌کند.

Monday, October 6, 2025

دفاع از طالبان توسط لابی‌گران زن؛ وقتی حقیقت دفن می‌شود

نویسنده: رزم آرا حواش

در شرایطی که افغانستان زیر بار یکی از تاریک‌ترین دوره‌های تاریخی‌اش دست و پا می‌زند، صدها هزار زن و مرد افغان در تبعید، سرگردان و بی‌سرنوشت در کشورهای همسایه و فراتر از آن زندگی می‌کنند.

Sunday, October 5, 2025

کم‌تر به شهر می‌روم و بیش‌تر ویران می‌شوم

 نبیلا سیدی

دیروز، وقتی از کمپنی به خانه برمی‌گشتم، کودکی را دیدم که چند کتابچه رسامی برای فروش در دست داشت. می‌خواستم نگاهم را از او برگردانم، چون تاب دیدن فرسوده‌گی پیراهن و لب‌های خشکیده‌اش را نداشتم.

Friday, October 3, 2025

تاریخ مردانه را بازنویسی کنیم

نویسنده:رزم آرا حواش

تاریخ، همان‌گونه که در کتاب‌ها، درس‌ها و روایت‌ها آمده، بیشتر به‌سان داستانی است که از زبان مردان و درباره مردان روایت شده است. در بسیاری از جوامع، از شرق تا غرب، نقش زنان در حاشیه تاریخ باقی مانده یا به‌کلی نادیده گرفته شده است. این امر نه از سر کم‌اهمیتی مشارکت زنان، بلکه نتیجه یک نگاه مردانه به جهان و قدرت نگارش روایت‌ها بوده است. امروز زمان آن

Sunday, September 28, 2025

مرگ خاموش رویاها؛ روایت زنانی که زیر سایه‌ طالبان برای زنده ماندن می‌جنگند

 دختری که روزگاری رویاهای بلندی در سر داشت، امروز در دل افسرده‌گی برای زنده ماندن تقلا می‌کند. او کتاب می‌خواند، رویا می‌بافت و آرزوهای بزرگی در سر می‌پروراند، اما اکنون برای لقمه‌ای نان می‌جنگد. دغدغه‌هایش دیگر آرزوهای دوردست نیست؛ 

Saturday, September 27, 2025

خطاب به زنان افغانستان

از رنج تا رهایی، راهی به سوی آگاهی و اتحاد

تاریخ افغانستان، این سرزمین کهن، روایتی تلخ از ستم و نابرابری را در خود جای داده استدراین میان، زنان افغانستان بار سنگین‌تری را بر دوش کشیده‌اند

Thursday, September 25, 2025

زبان فقط ابزار ارتباط نیست

 زبان فقط ابزار ارتباط نیست که یکی از مهم‌ترین عرصه‌های بازتولید سلطه است. هر کلمه تاریخی دارد و بار اجتماعی با خود حمل می‌کند و معنای کلمات هم در انزوا ساخته نمی‌شود، بلکه در بستر اجتماعی، در تکرار روزمره و در نسبت با دیگر کلمات شکل می‌گیرد.

Sunday, September 21, 2025

بــــــــذر شـــعـــــر در غــــربــــت

روایتی از زندگی شاه‌بیگم سیده مخفی بدخشی

زمستان سردی سال ۱۲۵۵ بود. باد از فراز قله‌های پوشیده از برف، می‌وزید و دانه‌های برف سپید، آرام‌آرام بر بام‌های گِلی تاشقرغان می‌نشستند. در همان شب دختری چشم به جهان گشود؛ نامش را شاه‌بیگم سیدالنسب گذاشتند.

Saturday, September 20, 2025

ماری کوری دانشمند مشهور فیزیک و شیمی

ماری كوری در سال 1867 با نام ماریا اسكلو دووسكا در ورشو پایتخت لهستان متولد شد او در سن 19 سالگی به پاریس رفت تا در آنجا به تحصیل در رشته شیمی بپردازد . 


حاشیه رانده‌شدن زن افغان تا خشونت‌های ناموسی و سیاسی

نویسنده : رزم آرا حواش

تحلیل وضعیت زنان در ساختار اجتماعی و سیاسی افغانستان امروز

با سقوط دولت پیشین افغانستان در آگوست ۲۰۲۱ و روی‌کار آمدن امارت اسلامی، نه‌تنها معادلات سیاسی کشور دگرگون شد، بلکه ساختار اجتماعی نیز دستخوش تغییرات بنیادین گردید. در این میان، زنان افغان

Friday, September 19, 2025

زنان افغانستان اسیر فرمان های هبت الله

Wednesday, September 17, 2025

از قطع شدن وای‌فای تا وصل شدن امید


در عصر روز دوشنبه، با قلم و آی‌پد نشسته بودم و درس می‌خواندم. ناگهان صفحه خاموش شد، همه‌چیز تار گردید و فقط یک جمله نقش بست: «دسترسی به انترنت نیست.» مدتی خیره نشستم، چند بار امتحان کردم، اما باز همان بود که بود. از اتاق بیرون شدم و رو به مادرم گفتم:

Monday, September 15, 2025

حنان شیخ، نویسنده‌ای تابوشکن

«من نویسنده‌ام، خیلی زود همه یک برچسب جلوی اسم من گذاشتند تا من را به یک هویت تقلیل دهند. مثلاً به من می‌گویند فمینیست، اما هر آدمی‌زادی فارغ از جنسیت اگر نیم‌سلول مغز داشته باشد، باید فمینیست باشد. فمینیست‌بودن نباید چیز عجیبی تلقی شود، باید وظیفه‌ی هر انسان آگاه باشد. من یک هویت ندارم،