بانوی اول افغانستان؛ 'لبنانی مسیحی که پشتون مسلمان شد

زینب محمدی بی‌بی‌سی _ کابل

گفت‌وگوی رولا غنی،بانوی اول افغانستان چند روزپیش ازتلویزیون خصوصی طلوع پخش شد.

این مصاحبه درقصرچهارچنارارگ ریاست جمهوری وبا حضورجمعی ازتماشاچیان صورت گرفت.

گفت‌وگویی که در آن بحث‌هایی سیاسی و اقتصادی و اجتماعی و حتی از زندگی خصوصی رئیس جمهوری مطرح شد، واکنش‌های متفاوت و گسترده‌ای در شبکه‌های اجتماعی به دنبال داشت

بانو رولا غنی که شوهر و بستگانش به او "بی‌بی گل" می‌گویند، در این گفت‌وگو با لباسی ساده؛ کتی قرمز رنگ و دامن سیاه بلند و شالی سفید ظاهر شد. او به زبان شکسته فارسی صحبت کرد. در بخشی از سخنانش با حاضران تالار خندید و به بعضی از سوالات با جدیت پاسخ داد. او از محمد اشرف غنی، رئیس جمهوری افغانستان با نام "داکتر صاحب" و"رئیس صاحب" یاد کرد

پس از نشر گفت‌وگو، شماری او را ستودند و صداقت را در سخنانش برجسته کردند و شماری به او تاختند و او را به باد انتقادهای شدید گرفتند

بانو غنی ۶۴ ساله است. در روزنامه نگاری لیسانس دارد و در روابط بین‌الملل تا فوق لیسانس تحصیل کرده است. او نخستین افغان خارجی تبار است که بانوی اول افغانستان شده است

"چگونه یک لبنانی مسیحی، پشتون مسلمان شد؟"

در چند ماه اخیر در افغانستان بحث شناسنامه‌های الکترونیک داغ است و این موضوع جنجال برانگیز بیش از هر زمانی به اختلافات قومی در این کشور دامن زده است

بحث قومیت و ملیت درج شده در شناسنامه‌ها و اختلاف بر سر درج نام "افغان" در مقابل ملیت جنجال اصلی است.

رولا غنی شناسنامه افغانستان را گرفته و خود را مسلمان و پشتون درج کرده

محمد اشرف غنی، رئیس جمهوری افغانستان به تازگی با وجود باقی ماندن این اختلاف‌ها، روند توزیع شناسنامه‌های الکترونیکی را با گرفتن اولین شناسنامه‌ها برای خود و همسرش، افتتاح کرد. برای بسیاری‌ها سوال مطرح شد که در شناسنامه رولا غنی که یک لبنانی الاصل مسیحی است چه چیزی نوشته شده است؟

او در گفت‌وگوی تازه‌اش به این سوال پاسخ داد: "مرا خداوند بزرگ خواست که در لبنان و در یک خانواده عیسوی به دنیا بیایم. من به دین عیسوی بزرگ شدم. بعد از آن نصیب من شد که خداوند مرا به راه رئیس صاحب ماند و ما ازدواج کردیم. ۴۳ سال است که در یک فامیل مسلمان و پشتون زندگی می‌کنم. همینجا در افغانستان دین من اسلام و قوم من پشتون است... چه می‌خواستید که نوشته کنم؟"

او چهار سال پیش در نخستین گفت‌وگوهایش پس از بانوی اول شدن، به شماری از رسانه‌ها گفته بود که مسیحی است

مسیحی بودن او در زمان مبارزات انتخاباتی شوهرش، حربه‌ای در دست مخالفان سیاسی آقای غنی شده بود اما سرانجام او به عنوان رئیس جمهوری افغانستان معرفی شد و این کرسی را به دست آورد

بحث دین و قومیت در جامعه سنتی افغانستان که شمار تندروان در آن کم نیست، همیشه یکی از مباحث جنجالی بوده است

بانو رولا بعد از اینکه شناسنامه الکترونیک افغانستان را گرفت، برای بسیاری‌ها سوال مطرح شد که در شناسنامه رولا غنی که یک لبنانی الاصل مسیحی است چه چیزی نوشته شده است؟

به دنبال گفت‌وگوی بانو غنی، سوال چگونه یک لبنانی مسیحی، پشتون مسلمان شد از سوی بسیاری از کاربران شبکه‌های اجتماعی مطرح شد. در چند صفحه فیسبوکی به نقل از کاربری به نام استاد حسن علی آمده: "رولا غنی می‌گوید مسلمان است این امر امکان دارد و مربوط به خود او است که چگونه عقیده‌ای را پیروی می‌کند و هیچ کس حق آن را ندارد که کسی را تفتیش عقاید کند. اما رولا غنی پشتون شده نمی‌تواند چون تغییر قومی و نژادی در اختیار شخص نیست که آن را تغییر دهد. این ادعای او جنبه سیاسی دارد و موقتی است و شاید از روی احترام به خانواده و قوم پشتون ارائه گردیده است."

"سادات قوم نیست"

بخش دیگر از بیشترین واکنش‌ها به گفت‌وگوی بانو غنی، به اظهار نظر او در مورد سادات افغانستان برمی‌گردد. باز هم موضوع جنجالی دیگر در شناسنامه‌های الکترونیک

سادات افغانستان در اعتراضاتی از حکومت خواستند که در بخش درج نام قومیت در شناسنامه‌های الکترونیک، به سادات این کشور نیز جایی بدهند اما این موضوع تاکنون عملی نشده است.

بانو رولا غنی در پاسخ به سوالی که در مورد این اعتراض‌ها بود، گفت: "سادات فکر می‌کنم که یک چیز است، یک طبقه در بین چندین قوم است. این قوم نیست"

اما این سخنان او انتقادات شدید سادات این کشور را به دنبال داشت. حتی شماری از کاربران به او تاختند که "کسی که قوم و دین خود را تغییر داده، حق ندارد در مورد قومیت دیگران ابراز نظر کند."

شماری نیز یک گام پیشتر گذاشته و از او خواستند از سادات افغانستان عذرخواهی کند

صداقت در سخنان رولا غنی

بسیاری از شهروندان افغانستان صداقت در سخنان تازه رولا غنی را ستودند آنجایی که از او پرسیده می‌شود که به رئیس جمهوری برای نامزدی دوباره در انتخابات ریاست جمهوری چه مشورتی می‌دهد، بانو غنی می‌گوید این موضوع مربوط خود آقای غنی است و او باید تصمیم بگیرد

او در پاسخ به سوال مجری برنامه که نظر شما چیست؟ گفت: "خوش من این است که اگر کامیاب نشد یا کاندیدا نشد بسیار راحت می‌شوم. چون آهسته آهسته بسیار زهیر می‌شوم"

قبول ریاست اجرایی؛ بزرگترین اشتباه آقای غنی

بانو رولا غنی در بخشی از سخنانش غیرمستقیم از قبول ریاست اجرایی در چوکات حکومت به عنوان بزرگترین اشتباه آقای غنی یاد کرد که البته "توسط خارجی‌ها و فشارهای داخلی" به او تحمیل شد

او می‌گوید که وجود ریاست اجرایی با برنامه‌های متفاوت از ارگ ریاست جمهوری، سبب شده بسیاری از کارها در حکومت با تاخیر فراوان انجام شود

بعد از ماه‌ها جنجال‌های انتخاباتی، آقای غنی و عبدالله حکومت وحدت ملی را پایه نهادند

بانو غنی به عنوان نمونه به انتخاب دادستان کل افغانستان که به باور او شخصیت برازنده برای این پست است، اشاره می‌کند و می‌گوید دو و نیم سال زمان برد تا ریاست اجرایی با این انتصاب موافقت کند

اما شماری از کاربران شبکه‌های اجتماعی در حمایت از ریاست اجرایی، نوشتند "این ارگ بود که تحمیل شد نه ریاست اجرایی!"

وضع سلامتی آقای غنی؛ "بزنم به تخته، نظر نشود"

چندی پیش بحثی در مورد وضعیت صحی/بهداشتی رئیس جمهوری افغانستان در شبکه‌های اجتماعی به راه افتاد و خبرهایی مبنی بر بیماری شدید و ضعف جسمی آقای غنی منتشر شد

اما رولا غنی در پاسخ به سوال مجری برنامه در مورد وضعیت آقای غنی، گفت: "بسیار خوب است." او از چوکی/صندلی خم شد و به تخته چوبی زمین صحنه زد و گفت: "(بزنم به تخته)، نظر نشود!"

او همچنین در بخشی دیگر از سخنانش به توصیف شوهرش پرداخت و گفت: "شوهرم یک نفر بسیار فوق العاده است... هوشیار است و مردم هم کم کم می فهمند که او هوشیار است و چطور سیاست می‌کند... بعضی‌ها او را انفعالی می‌گویند اما نیست. بسیار صبر می‌کند. ببینید در شرایط دشوار کنونی چطور اداره می‌کند و چطور از جنگ داخلی جلوگیری می‌کند"

بانو رولا گفته که پس از مشورت با رئیس جمهوری، دفتری برای انجام مسئولیتش به عنوان بانوی اول در ارگ ریاست جمهوری ایجاد کرد

در واکنش به این اظهارات حوریه مصدق، یکی از کاربران فیسبوک نوشته: "حداقل من آهسته آهسته باور می‌کنم که اشرف غنی بسیار هوشیار است. چون او با یک استراتژی قوی همه مخالفین‌اش را از صحنه بیرون کرد و با وجود این که تلفات ملکی و ناامنی به اوج رسیده ... چندین ولایت به دست طالبان سقوط کرد... دامنه فساد گسترده شد... او توانسته که طرفدارانش را به عکس این موضوعات متقاعد سازد"

زندگی خصوصی خانواده ریاست جمهوری

بانو غنی گفت او و رئیس جمهوری در لبنان در دانشگاه با هم آشنا شدند. از ازدواج این دو نزدیک به ۴۴ سال می‌گذرد و می‌گوید او و رئیس جمهوری هیچ مشاجره‌ای نمی‌کنند

می‌گوید در خانه معمولا به زبان انگلیسی صحبت می‌کنند و گاهی به فارسی و هر از چند گاهی از بعضی اصطلاحات پشتو نیز کار می‌گیرد

حاصل ازدواج این دو، دختری به نام مریم و پسری به نام طارق.

او در پاسخ به انتقادات مطرح شده از نبود پسر و دخترش در افغانستان گفت آنها در آمریکا به دنیا آمده، آنجا بزرگ شده، درس خوانده و کار و زندگی‌شان هم در آنجا است. به گفته او، فرزندان‌شان هر سال دو سه باری به کابل می‌آیند اما این موضوع اعلان.

دفتر بانوی اول و تغییر در وضعیت زنان

بانو غنی می‌گوید وقتی پایش به ارگ باز شد هیچ اطلاعاتی در مورد این که چه باید بکند، نداشت زیرا هیچ جایگاه و وظیفه‌ای برای بانوی اول افغانستان در هیچ قانونی مشخص نشده.

اما او پس از مشورت با رئیس جمهوری، دفتری برای انجام مسئولیتش به عنوان بانوی اول در ارگ ریاست جمهوری ایجاد کرداو از دیدار با زنان و بررسی مشکلات آنها، برگزاری سمپوزیم زنان، برنامه‌های آگاهی دهی در مورد توانایی و حقوق زنان، تلاش برای توانمندسازی زنان و حمایت و تسهیلات برای ایجاد اتاق تجارت و صنایع زنان به عنوان دستاوردهای دفترش یاد کرد

رولا غنی در رویدادهای کلان سیاسی در کنار شوهرش دیده می‌شود. چیزی که در مورد بقیه بانوان اول، صادق نبود

اما بانو غنی از مشکلات امنیتی و محدودیت‌هایی که او برای خارج شدن از ارگ دارد به عنوان چالشی در مقابل فعالیت‌هایش نام برد..

او تاکید دارد که نقش او معنوی است و نقش سیاسی ندارد. او در دفتر کارش دوازده کارمند از جمله پنج مشاور دارد.

عطیه مهربان یکی از کاربران شبکه فیسبوک نوشته :"خانم رولا/بی‌بی گل در تازه‌ترین اظهاراتش خود را پشتون، مسلمان و افغان خوانده است... در حالی که چندی قبل در مصاحبه‌ای در آمریکا خود را لبنانی-عیسوی خوانده بود. حالا بحث جدی‌تر این است که زنی که تمامی هویتش فدای سیاست شوهرش می‌شود و به بدترین شکل مورد خشونت قرار می‌گیرد، چقدر می‌تواند به درد دیگر زنان بدبخت این کشور بخورد؟" 

خالده پوپلزی، کاربر دیگر در فیسبوک نوشته : به جای عصبانیت بالای زنی که در چهار چوکات ارگ زندانی است و به زبان آدمی می‌گه که در فرهنگ و جامعه زن ستیز توان زیاد، آزادی و اختیار زیاد ندارم و با آن همه محدودیت کوشش می‌کنم که کاری انجام بدهم.

  تنها جیغ و داد نزنید راجع به مشکل، بلکه راه حل منطقی را پیدا کنید و با کمک همین زن که در چهارچوب ارگ است و کمی بیش توانایی را که دارد به کمک هم مشکل را حل کنید.

« زنان پشتون همیشه برده بودند وبرده استند .برده توانایی هیچ کاری والا و با اهمیت را ندارند. با تاسف که رولا غنی در اصل پشتون نیست.اما زن پشتون است ، برده ای پشتونِ برده.»

Virus-free. www.avast.com