آوای زنان افغانستان

آوای زنان افغانستان

Friday, July 4, 2014

:'بانوان نخست' افغانستان در جریان یک سدۀ

بی‌بی‌سروری سنگری همسرحبیب‌الله کلکانی:
بی‌نظیر سروری در ولایت پروان در شمال کابل به دنیا آمده ودرسال ۱۹۲۳ ترسایی باحبیب الله کلکانی که درسال ۱۹۲۹پادشاه افغانستان شد،ازدواج کرد
بنابربرخی  روایت‌ها, بانوسروری در زمان حکمرانی همسرش حبیب الله کلکانی و زمانی که آقای کلکانی زندانی و سپس فراری می‌شود، درسنگرها او را یاری می رساند و به همین دلیل بسیاری او را به نام بی بی سروری سنگری می شناسند.


بی بی سروری سنگری از زنان مبارز افغانستان به شمار می‌ رود که از سوی حکومت در سال‌های ۱۹۳۰ به ۲۰ سال حبس محکوم شده بود.
بی بی سروری در سال ۱۹۲۹ ترسایی به مدت نه ماه ملکه افغانستان بود.

ملکه ثریا طرزی، همسر شاه امان الله
ثریا طرزی در بیست و چهارم نوامبر سال ۱۸۹۷ (سوم قوس/آذر ۱۲۷۵) ترسایی درشهر دمشق پایتخت سوریه درخانواده‌ای فرهنگی به دنیا آمد. او از سال ۱۹۱۹ ترسایی تا سال ۱۹۲۹ ملکه افغانستان بود.
پدرش محمود طرزی به "پدر مطبوعات افغانستان" ملقب است و مادرش اسما رسمیه، در دمشق تحصیل کرده بود.

ثریا طرزی در شانزده ساله گی در سال ۱۹۱۳ ترسایی با شاه امان الله ازدواج کرد ودر ۲۰ ساله گی وقتی پادشاهی به امان الله رسید، اوعنوان ملکه افغانستان را به خود اختصاص داد و سمتهای مهمی را به عهده داشت.نوشتههای تاریخی، ملکه ثریا را از پیش گامان آزادی زنان توصیف کرده است.
ملکه ثریا در بسیاری از سفرهای اروپایی همراه شاه امان الله بود. در این دوره مکتب/مدرسه دخترانه ایجاد شد و مجلات ویژه زنان به چاپ میرسید.
ملکه ثریا از سال ۱۹۱۹ترسایی تا سال ۱۹۲۹ ملکه افغانستان بود.
ملکه حمیرا همسر ظاهرشاه:
ملکه حمیرا در سال ۱۹۱۶ ترسایی به دنیا آمد و در ۲۶ جون ۲۰۰۲ در رم در سن ۸۶ ساله گی درگذشت. او دربسیاری از سفرهای خارجی از جمله سفر به آمریکا با ظاهرشاه همراه بود. بانو حمیرا در عرصه‌های اجتماعی و آموزشی در افغانستان فعالیت داشت و از مسئولان نهاد "د میرمنو تولنه" (جمعیت‌زنان) از نهادهای دفاع از حقوق زن بود.


ملکه حمیرا حکام را تشویق می‌کرد که نقش زنان را در عرصه‌های اقتصادی و اجتماعی نادیده نگیرند.او در فعالیت‌های داوطلبانه از جمله جمعیت صلیب سرخ سهم داشت.
ملکه حمیرا از سال ۱۹۳۱ ترسایی تا سال ۱۹۷۳ ملکه افغانستان بود.
زینب خاتون همسر سردار محمد داوود:
زینب خاتون در سال ۱۹۱۷ ترسایی به دنیا آمد و در سال ۱۹۳۳ در سن شانزده ساله گی با سردار محمد داوود خان، نخستین رئیس جمهوری افغانستان ازدواج کرد.
زینب، دختر نادرشاه وخواهرمحمدظاهر شاه در هفتم ثور/اردیبهشت (بیست و هفتم اپریل ۱۹۷۸) به همراه دیگر اعضای خانواده داوود خان در ارگ ریاست جمهوری کشته‌ شدند. بانومزاری صفا، پژوهشگر افغانستانی که به فعالیت زنان در تاریخ افغانستان پرداخته می‌گوید

که در اوایل حکومت داوود خان زنان با محدودیت‌هایی دچار بودند اما به تدریج نقش زنان در شاخه‌های مهم دولتی برجسته شد و زنان توانستند خود را در سمت‌های مهمی چون وزارت‌خانه‌ها و شورای ملی نامزد کنند.

بانو صفا می‌گوید که در این دوره، بسیاری از زنان مشهور به عنوان وزیر و مشاور نیز فعالیت می‌کردند.اما زینب خاتون که از سال ۱۹۷۳ تا ۱۹۷۸ بانوی نخست افغانستان بود. سهمی در فعالیت های سیاسی و اجتماعی افغانستان نداشت.
نور بی‌بی ترکی همسرنورمحمد تره کی:
اطلاعات زیادی در مورد بانو نورمحمد تره کی در منابع معتبر در دسترس نیست.
حکومت آقای ترکی که از سال ۱۹۷۸ تا ۱۹۷۹ترسایی ادامه داشت، زنان توانستند دربخش‌های سیاسی و قانونگذاری سهم بگیرند.در آن زمان ازدواج‌های اجباری زنان ممنوع اعلام شد.
 

شماری ازپست های مهم دولتی ازجمله وزارت خانه‌ها وسازمان‌ها بوسیله زنان اداره می‌شد. اما اسنادی که نشان دهد بانوی نخست افغانستان خود سهمی درفعالیت های سیاسی یا اجتماعی داشته باشد، دردست
 نیست.
محبوبه کارمل همسرببرک کارمل : 
 بانومحبوبه در سال ۱۹۳۴ ترسایی درکابل متولد شد. او از سال ۱۹۷۹ تا ۱۹۸۶ بانوی نخست افغانستان بود.
محبوبه کارمل پس از پایان دانشکده ادبیات دانشگاه کابل، درمکاتب/مدارس مختلف کابل مشغول تدریس شد.
 
                                                                                                   
بانوکارمل در سال ۱۹۸۱ 'پرورشگاه وطن' را ایجاد کرد و این پرورشگاه برعلاوه کابل در چندین ولایت افغانستان از کودکان بی‌بضاعت مواظبت می‌کرد.او تا سال ۱۹۸۶ ریاست این پرورشگاه را به عهده داشت.
بانوکارمل در حال حاضر در آلمان زنده گی می کند.
فتانه نجیب همسر دکتر نجیب‌الله:
بانو فتانه در نهم آگوست/اوت ۱۹۵۳ ترسایی در ولایت بغلان افغانستان به دنیا آمده دکترای زبان و ادبیات فارسی دارد.او مدتی در یکی از دانشگاه‌های دهلی‌نو استاد بوده و هم اکنون در این شهر زنده گی می‌کند.
بانو فتانه در دهم سنبله/شهریور ۱۳۵۳ با دکتر نجیب الله ازدواج کرد و سه دختر به نام‌های هیله، اونی و مسکا دارد.
                                                                                               
او می‌گوید که در رصه‌های سیاسی نقشی بازی نکرده اما بیش از یک دهه مدیره مکتب صلح بوده است.
بانوفتانه نجیب از سال ۱۹۸۷ تا سال ۱۹۹۲ بانوی نخست افغانستان بود.
ظاهره ربانی همسر  برهان‌الدین ربانی:
از سال ۱۹۹۲ تا سال ۱۹۹۶ بانوی نخست افغانستان بود.
بانو ظاهره ربانی از چهره‌های نسبتا ناشناخته درمیان فعالان سیاسی زن در افغانستان است.او در سال ۱۳۹۱ زمانی که برهان الدین ربانی ریاست شورای عالی صلح افغانستان را به عهده داشت با حضور در یک نشست خبری از آماده گی‌اش برای گفت وگوهای صلح با طالب ها به عنوان یک زن افغانستان صحبت ‌کرد.
بانو ظاهره ربانی در این نشست خبری به خبرنگاران گفت: هرچند مشغول فعالیت‌های خانه‌ است اما در گذشته نیز فعالیت‌های سیاسی داشته‌است.
                                                                                 
زینت کرزی همسرحامد کرزی:
داکتر زینت در سال ۱۹۷۳ در ولایت قندهار افغانستان به دنیا آمد و دوران کودکی را در این ولایت گذراند.او تحصيلات خود را در رشته پزشکی زنان در دانشگاه کابل به پايان رسانده است.
بانوزینت در سال ۱۹۹۲ به کویته پاکستان مهاجرت کرده و شش سال در بیمارستانی در کویته کار کرد.
زینت در ۱۹۹۷ با حامد کرزی نامزد شد و در ۲۶ ژانویه ۱۹۹۹ (ششم دلو/بهمن ۱۳۷۷) با حامد کرزی ازدواج کرد. او دو فرزند به نام‌های میرویس و ملالی دارد.
                                                                                           
بانوکرزی در دوازده سال گذشته تاکنون بانوی نخست افغانستان بوده‌است. در این سال‌ها زنان با پیشرفت‌ها و همچنین خشونت‌هایی روبرو بوده اند.او سال ۲۰۰۲ در مصاحبه‌ای با بی بی سی از زنان افغانستان خواسته بود که توجه بیشتری به آموزش و پرورش به خرج دهند و با  سواد شوند. بی بی سی
 
 
 
 
 



This email is free from viruses and malware because avast! Antivirus protection is active.

No comments: