آوای زنان افغانستان
Tuesday, May 15, 2012
Vaheed Kaacemy Mother,Lyric: Haroon Rahoon تصنیف: هارون راعون، استاد قاسمی
مادر
ارسالی - لیدا آریا از تورنتو
صدها دانش آموز در خوست مسموم شدند
26 ثور 1391 خورشیدی
مسؤولین ریاستهای معارف و صحت عامۀ ولایت خوست میگویند که صدها دانش آموز یک لیسه در این ولایت مسموم شدند.
این دانش آموزان مربوط لیسۀ ورزی در ولسوالی اسماعیل خیل و مندوزی ولایت خوست هستند.
داکتر امین الله رییس داکتران شفاخانۀ ولایتی صحت عامۀ ولایت خوست، به بست باستان گفت که صدها دانش آموز مسموم شده به این شفاخانه انتقال داده شدند.
او افزود که وضعیت صحی این دانش آموزان خوب نیست.
در همین حال مطیع الله فضلی معین تدریسی ریاست معارف ولایت خوست در گفتگو با بست باستان، شمار این دانش آموزان را ۵۲ نفر یاد کرد و گفت که این دانش آموزان ساعت ۹ صبح امروز مسموم شدند و به شفاخانۀ ولایتی خوست برای تداوی انتقال داده شدند.
به گفتۀ او، علت مسموم شدن این دانش آموزان تا کنون معلوم نیست، اما ساختمان این مکتب به تازه گی ساخته و رنگ کاری شده بود و ممکن همین موضوع علت مسمومیت دانش آموزان باشد.
او همچنان گفت که هیئتی را برای بررسی به منطقه فرستادند تا سبب اصلی این قضیه معلوم گردد.
پیش از این شماری از دانش آموزان در بعضی از ولایات دیگر کشور مسموم شده بودند، اما این نخستین بار است که در ولایت خوست همچو رویداد رخ میدهد.
نایل خوستی – خوست
این دانش آموزان مربوط لیسۀ ورزی در ولسوالی اسماعیل خیل و مندوزی ولایت خوست هستند.
داکتر امین الله رییس داکتران شفاخانۀ ولایتی صحت عامۀ ولایت خوست، به بست باستان گفت که صدها دانش آموز مسموم شده به این شفاخانه انتقال داده شدند.
او افزود که وضعیت صحی این دانش آموزان خوب نیست.
در همین حال مطیع الله فضلی معین تدریسی ریاست معارف ولایت خوست در گفتگو با بست باستان، شمار این دانش آموزان را ۵۲ نفر یاد کرد و گفت که این دانش آموزان ساعت ۹ صبح امروز مسموم شدند و به شفاخانۀ ولایتی خوست برای تداوی انتقال داده شدند.
به گفتۀ او، علت مسموم شدن این دانش آموزان تا کنون معلوم نیست، اما ساختمان این مکتب به تازه گی ساخته و رنگ کاری شده بود و ممکن همین موضوع علت مسمومیت دانش آموزان باشد.
او همچنان گفت که هیئتی را برای بررسی به منطقه فرستادند تا سبب اصلی این قضیه معلوم گردد.
پیش از این شماری از دانش آموزان در بعضی از ولایات دیگر کشور مسموم شده بودند، اما این نخستین بار است که در ولایت خوست همچو رویداد رخ میدهد.
نایل خوستی – خوست
مهرالنساء ملقب به نورجهان بیگم ملکه امپراطوری هند
دستگیر نایل
مهرالنساءکه پسانها مشهور به نورجهان بیگم شد،دختر خواجه غیاث الدین محمد اعتماد الدوله از فضلاء و اهل هنر عصر مغولان هند است که پس از در گذشت پدرش از خراسان به هند، مهاجر شده و به دربار جلال الدین اکبر رسیده بود.شاهزاده سلیم، فرزند جلال الدین اکبر که پس از مرگ پدر و کسب قدرت لقب « نور الدین جهانگیر » را گرفت،عاشق مهرالنساء میشود. مهر النساء بیگم با کشته شدن شوهرش« شیر افگن خان» در جنگ بنگاله، با نورالدین جهانگیر ازدواج کرد وبا کسب لقب« نورجهان بیگم»، ملکه امپراطوری هند شد.که بعدن ترکیب های ( نورالدین ونور جهان) برای این دو جفت هنری، زبان زد خاص و عام گردید.
داستان عشق این دو دلداده،دراز دامن وخیلی جالب ورویایی است.ودر کشور ما،اهل سواد وکتاب خوان وغیر کتاب خوان، بخشی از داستان های دل انگیز این دو شخصیت هنری و تاریخی را به خاطر دارند.گفته میشود که نورالدین جهانگیر، نسبت عشق وعلاقه مفرطی که به نورجهان داشته، پس از رسیدن به قدرت،شوهر نورجهان بیگم( شیر افگن خان) را طی یک توطیه ای درجنگ بنگاله به قتل میرساند تا به وصال معشوق دست یابد. زیرا پیش از قتل شیرافگن خان که جهانگیر قصد ازدواج خود با نورجهان را اعلام می کند،نور جهان این پیشنهاد را رد کرده به جهانگیر می گوید:
نورجهان، گرچه به ظاهر زن است
در صف مردان،زن شیر افگن است
از انجا که شاهان مغولی هند هنر دوست و خود اهل فضل وکمال بودند، در بهار، شاعران بزم شعر و سخن می آراستند و طبع آزمایی ها میکردند.از جمله نواب قاسم خان به پیشواز بهار گفته بود:
جشن نوروز است وفراش بهار از فیض طبع
طرح کرد از سبزه و گل، تاج و تخت باغبان به روایت کتاب مرآ ت الخیال،طبع نورجهان بیگم از همان تاریخ گل کرد و گفت:
ای محتسب ز گریه ی پیر مغان بترس
یک خم شکستن تو، به صد خون برابر است
جهانگیر در جواب گفت:
از من متاب رخ که نی ام بیتو یک نفس
یک زنده کردن تو، به صد خون برابر است
نورجهان به ادامه ی بیت فوق افزود:
چون تابم از تو رخ که تویی قبله ی مراد
رخ تاختن ز قبله، بصد خون برابر است
در ماثر الامراء و مرآت الخیال از طبع آزمایی ها وبداهه گویی های نورجهان بیگم، فراوان سخن رفته است از جمله این رباعی که خیلی دلنشین است:
دل بصورت ندهم ، نا شده سیرت معلوم
بنده ی عشقم و هفتاد و دو ملت، معلوم
زاهدا هول قیامت مفگن در دل ما
هول هجران گذرا نیدیم و قیامت، معلوم
از داستان های شیرین این دو دلداده چند داستان، نهایت دلچسپ و زیبا اند: روزی جهانگیر، لباس تبدیل می کرد.از جامه ابریشمین او، دکمه ای قیمت بهاء به زمین افتاد نورجهان، نظرش به دکمه افتاد و فی البدیهه گفت: ترا نه دکمه ی لعل است بر قبای حریر
شده است قطره خون منت ، گریبانگیر
جهانگیر روزی به ماه نو نگاه میکرد و این مصرع را گفت:
« هلال عید به اوج فلک، هویدا شد » نورجهان مصرع دومی را چنین تکمیل کرد:
« کلید میکده گم گشته بود و پیدا شد»
روزی جهانگیر با نور جهان، مرد پیری را دیدند که با قد خمیده راه میرفت. جهانگیر فی البدیهه گفت:
« چرا خم گشته میگردند، پیران جهان دیدذ؟»
نورجهان به ادامه افزود: « به زیر خاک می جویند، ایام جوانی را »
روزی هم جهانگیر افسرده وغمگین بنظر می آمد.و گفت:
« گوهر زاشک چشم تو، غلتیده می رود » نورجهان فی البدیهه به ادامه افزود:
« آبی که بیتو خورده ام، از دیده میرود»
جهانگیر در ماه محرم، یک ستاره دنباله دار را دید.نورجهان بداهتن این بیت را سرود:
« ستاره نیست بدین طول، سر برآورده
فلک به شاطری شه، کمر بر آورده»
طالب آملی که از شاعران بزرگ آن عصر بود، به اثر عتاب شاه، به زندان افگنده شد. چندی که گذشت طالب به نورجهان این بیت را کسیل کرد:
زشرم آب شدم، آب را شکستی نیست
به حیرتم که مرا آبروی، از چه شکست؟
نورجهان به جواب او نوشت: « یخ بست و شکست!»
به روایات تذکره ها، نورجهان حسن ملیح داشته ، دارای طبع بلند بوده و اشعار دلنشینی سروده است:
_ چو بردارم ز رخ برقع، زگل، فریاد برخیزد
زنم بر زلف اگر شانه، زسنبل، داد بر خیزد
به این حسن و کمالاتی چو درگلشن گذر سازم
زجان بلبلان شور مبارکباد، بر خیزد
بیت زیر نور جهان در سکه شاه جهانگیر حک شده بود:
_ به حکم شاه جهانگیر یافت صد زیور
بنام نور جهان باد شاه بیگم زر »
در خلاصته التواریخ هم امده است که قطعه ی ذیل در روز وفات نورجهان بیگم سروده شده است:
زنرگس گلاب ارچه نتوان کشید
کشیدند از نرگس من، گلاب
وگر از تو پرسند، تاریخ آن
بگو: کور شد دیده ی آفتاب ( یعنی تاریخ وفات نورجهان بیگم سنه 1037 است )
مهرالنساءکه پسانها مشهور به نورجهان بیگم شد،دختر خواجه غیاث الدین محمد اعتماد الدوله از فضلاء و اهل هنر عصر مغولان هند است که پس از در گذشت پدرش از خراسان به هند، مهاجر شده و به دربار جلال الدین اکبر رسیده بود.شاهزاده سلیم، فرزند جلال الدین اکبر که پس از مرگ پدر و کسب قدرت لقب « نور الدین جهانگیر » را گرفت،عاشق مهرالنساء میشود. مهر النساء بیگم با کشته شدن شوهرش« شیر افگن خان» در جنگ بنگاله، با نورالدین جهانگیر ازدواج کرد وبا کسب لقب« نورجهان بیگم»، ملکه امپراطوری هند شد.که بعدن ترکیب های ( نورالدین ونور جهان) برای این دو جفت هنری، زبان زد خاص و عام گردید.
داستان عشق این دو دلداده،دراز دامن وخیلی جالب ورویایی است.ودر کشور ما،اهل سواد وکتاب خوان وغیر کتاب خوان، بخشی از داستان های دل انگیز این دو شخصیت هنری و تاریخی را به خاطر دارند.گفته میشود که نورالدین جهانگیر، نسبت عشق وعلاقه مفرطی که به نورجهان داشته، پس از رسیدن به قدرت،شوهر نورجهان بیگم( شیر افگن خان) را طی یک توطیه ای درجنگ بنگاله به قتل میرساند تا به وصال معشوق دست یابد. زیرا پیش از قتل شیرافگن خان که جهانگیر قصد ازدواج خود با نورجهان را اعلام می کند،نور جهان این پیشنهاد را رد کرده به جهانگیر می گوید:
نورجهان، گرچه به ظاهر زن است
در صف مردان،زن شیر افگن است
از انجا که شاهان مغولی هند هنر دوست و خود اهل فضل وکمال بودند، در بهار، شاعران بزم شعر و سخن می آراستند و طبع آزمایی ها میکردند.از جمله نواب قاسم خان به پیشواز بهار گفته بود:
جشن نوروز است وفراش بهار از فیض طبع
طرح کرد از سبزه و گل، تاج و تخت باغبان به روایت کتاب مرآ ت الخیال،طبع نورجهان بیگم از همان تاریخ گل کرد و گفت:
ای محتسب ز گریه ی پیر مغان بترس
یک خم شکستن تو، به صد خون برابر است
جهانگیر در جواب گفت:
از من متاب رخ که نی ام بیتو یک نفس
یک زنده کردن تو، به صد خون برابر است
نورجهان به ادامه ی بیت فوق افزود:
چون تابم از تو رخ که تویی قبله ی مراد
رخ تاختن ز قبله، بصد خون برابر است
در ماثر الامراء و مرآت الخیال از طبع آزمایی ها وبداهه گویی های نورجهان بیگم، فراوان سخن رفته است از جمله این رباعی که خیلی دلنشین است:
دل بصورت ندهم ، نا شده سیرت معلوم
بنده ی عشقم و هفتاد و دو ملت، معلوم
زاهدا هول قیامت مفگن در دل ما
هول هجران گذرا نیدیم و قیامت، معلوم
از داستان های شیرین این دو دلداده چند داستان، نهایت دلچسپ و زیبا اند: روزی جهانگیر، لباس تبدیل می کرد.از جامه ابریشمین او، دکمه ای قیمت بهاء به زمین افتاد نورجهان، نظرش به دکمه افتاد و فی البدیهه گفت: ترا نه دکمه ی لعل است بر قبای حریر
شده است قطره خون منت ، گریبانگیر
جهانگیر روزی به ماه نو نگاه میکرد و این مصرع را گفت:
« هلال عید به اوج فلک، هویدا شد » نورجهان مصرع دومی را چنین تکمیل کرد:
« کلید میکده گم گشته بود و پیدا شد»
روزی جهانگیر با نور جهان، مرد پیری را دیدند که با قد خمیده راه میرفت. جهانگیر فی البدیهه گفت:
« چرا خم گشته میگردند، پیران جهان دیدذ؟»
نورجهان به ادامه افزود: « به زیر خاک می جویند، ایام جوانی را »
روزی هم جهانگیر افسرده وغمگین بنظر می آمد.و گفت:
« گوهر زاشک چشم تو، غلتیده می رود » نورجهان فی البدیهه به ادامه افزود:
« آبی که بیتو خورده ام، از دیده میرود»
جهانگیر در ماه محرم، یک ستاره دنباله دار را دید.نورجهان بداهتن این بیت را سرود:
« ستاره نیست بدین طول، سر برآورده
فلک به شاطری شه، کمر بر آورده»
طالب آملی که از شاعران بزرگ آن عصر بود، به اثر عتاب شاه، به زندان افگنده شد. چندی که گذشت طالب به نورجهان این بیت را کسیل کرد:
زشرم آب شدم، آب را شکستی نیست
به حیرتم که مرا آبروی، از چه شکست؟
نورجهان به جواب او نوشت: « یخ بست و شکست!»
به روایات تذکره ها، نورجهان حسن ملیح داشته ، دارای طبع بلند بوده و اشعار دلنشینی سروده است:
_ چو بردارم ز رخ برقع، زگل، فریاد برخیزد
زنم بر زلف اگر شانه، زسنبل، داد بر خیزد
به این حسن و کمالاتی چو درگلشن گذر سازم
زجان بلبلان شور مبارکباد، بر خیزد
بیت زیر نور جهان در سکه شاه جهانگیر حک شده بود:
_ به حکم شاه جهانگیر یافت صد زیور
بنام نور جهان باد شاه بیگم زر »
در خلاصته التواریخ هم امده است که قطعه ی ذیل در روز وفات نورجهان بیگم سروده شده است:
زنرگس گلاب ارچه نتوان کشید
کشیدند از نرگس من، گلاب
وگر از تو پرسند، تاریخ آن
بگو: کور شد دیده ی آفتاب ( یعنی تاریخ وفات نورجهان بیگم سنه 1037 است )
دختر کوهنورد افغانستان، به آرزوى فتح بلندترين قُلۀ جهان
تاريخ خبر [ 1391-02-26 ] شماره خبر 10183
اولين دختر کوهنورد افغان که قُله کوه آلپ ايتاليا را فتح کرده است، آرزو دارد تا قُله ايوريست(مرتفع ترين کوه جهان) را نيز فتح نمايد
صديقه ميار نورستانى اولين کوهنورد و مُربى اناث در افغانستان، هفت سال است که در رشتۀ کوهنوردى فعاليت ميکند و سال گذشته، از صنف ١٢ فارغ گرديده است. اين دختر که ١٩ سال دارد، ميگويد: "ميخواستم توانايى و استعدادهاى دختران افغان را به اثبات برسانم که يک دختر افغان هم، اگر شرايط و امکانات برايش مهيا شود، مانند دختران اروپايى توانمندى دارد." وى در مورد انتخاب کوهنوردى گفت که پدر و پدرکلانش، کوهنورد بودند و زمانى که قصه هاى آنان را مى شنيد، به اين رشته علاقمندى پيدا کرده و از همين رو، اين رشته را برگزيده است. اين دختر کوهنورد، پدر و پدرکلان را مُشوق اصلى خود عنوان نموده، علاوه ميکند: (( نورستان يک منطقۀ کوهستانى است و قله هاى زيادى دارد. پدرم يک شخص نظامى و پدرکلانم هم اولين کوماندو بود و در همين کوه ها کوهنوردى ميکردند؛ همين کار آنها مرا انگيزه داد که من هم کوهنورد شوم.)) وی علاوه کرد که یک دورۀ آموزشى سه هفته يى را، در سال ٢٠٠٣ ميلادى زير نظر پينلى بيتو (باباى کوهنوردان آسيا از ايتاليا) و هفت استاد ايتاليايى و فرانسوى سپرى نمود. به گفتۀ نورستانى، اين گروپ استادان کوهنورد، درکشورهاى آسيايى دوره هاى آموزشى را برگزار مينمايند و درهمان سال، يک دورۀ آموزشى را براى ٢٢ تن به شمول سه دختر در کابل داير نمودند؛ اما دو دختر ديگر، به دلايلى نتواستند به اين دوره ادامه بدهند. اين دختر کوهنورد افزود که بعد ازاين آموزش، تمرينات عملى را در کوه ميرسمير ولايت پنجشير آغاز نمود و اين قُله را شش سال قبل، در مدت ٢٠ روز فتح کرد و سپس قُلۀ نوشاخ بدخشان را سال بعد آن، در ظرف يکماه پيمود. قُلۀ نوشاخ، بيش از هفت هزار متر از سطح بحر ارتفاع دارد و در پامير کوچک بدخشان واقع است و به نام بام دنيا نيز ياد ميشود. نورستانى علاوه کرد که امتحان بزرگ ديگر او، پيمودن کوه آلپ ايتاليا به ارتفاع سه و نيم تا چهار هزار متر بالاتر از سطح بحر بود که آنرا چهار سال پيش، فتح کرد و يکماه و پنج روز طول کشيد. وى گفت: "وقتى که قُلۀ آلپ را فتح کردم، يک احساس عجيبى برايم دست داد و اين موفقيت برايم بيش از يکهفته غيرقابل باور بود." وى نخستين دختر افغان است که توانسته قُله هاى پنجشير و بدخشان و قُلۀ آلپ را بپيمايد. اين يگانه دختر کوهنورد افغان، علاوه کرد: "من بيصبرانه منتظر فتح قلۀ ايوريست هستم که چه وقت به اين آرزويم ميرسم؛ بزرگترين آرزوى زندگى من همين است." ايوريست، مرتفع ترين کوه در جهان است و در نيپال موقعيت دارد. قُلۀ ايوريست، بيش از ۸٬۸ هزار متر از سطح بحر ارتفاع دارد و در رشته کوههای هماليا در مرز مناطق ساگارماتای نيپال و تبت چين قرار دارد. تا حال کوهنوردان انگشت شمارى توانسته اند که با متحمل شدن خطرات و مشقت، کوه ايوريست را بپيمايند؛ طبق آمار ثبت شده، عوامل خطر آفرین طبیعی از قبیل بیماری ارتفاع، بادهای شدید و آب و هوای نامطلوب،جان ۲۱۰ کوهنورد را گرفته است. علاوه بر آن طوفان شدید در قلۀ ايوريست، در سال ۱۹۹۶ ميلادى باعث مرگ هشت کوهنورد گرديده است. نورستانى ميگويد که آرزو دارد تا قُله هاى مشهور دنيا و کوه هاى ٣٤ ولايت کشور را نيز فتح نمايد. اين يگانه دختر کوهنورد افغان گفت که امسال در نظر دارد تا قُلۀ کاشتون نورستان را که در حدود پنجهزار متر بلندتر از سطح بحراست و کوه بابا را هم فتح نمايد. سلسله کوههای بابا که بلندترین قُلۀ آن به نام شاه فولادی ياد ميشود، ٥١٤٧ متر از سطح بحر ارتفاع دارد و در جنوب مرکز بامیان واقع است. مسوولان محلى باميان ميگويند که قراراست به زودى، کوه بابا در لست ساحۀ حفاظت شدۀ ملل متحد شامل شود و به این منظور، کار روى احداث پیاده رو طويل و ساخت هوتل ها و پارکهای سبز در اين مسير از طرف UNEP (پروگرام محیط زیست ملل متحد) جريان دارد. صديقه ميار نورستانى ميگويد که يک کوهنورد، بايد با وسايلى مانند انواع کفش سنگ و يخ نوردى، لباس مخصوص و لباس بارانى، ريسمان، کمربند کوله پُشتى(چنته)، عينک، کلاه، عصا، ميخ هاى فولادى، قطب نما، دوربين، خيمه، دوشک و بستره مجهز باشد؛ تمام اين وسايل، مخصوص کوهنوردى است که در حدود سه و نيم هزار دالر قيمت دارد. به گفتۀ وى، تمامى مصارف و سفرها و وسايل کوهنوردى را سفارت ايتاليا تمويل نموده و بنياد انکشافى آغاخان، رياست محيط زيست و وزارت اطلاعات و فرهنگ نيز همکارى داشته اند. نورستانى، از تمامى جوانان خواست تا ورزش نمايند و هر رشته اى را که دوست دارند استعداد و توانايى هاى شان را به نمايش بگذارند و درکنار تحصيلات، يک رشتۀ ورزشى را نيز به پيش ببرند. اين کوهنورد جوان افزود که حدود ٢٠ کوهنورد در ولايات کابل، بدخشان، باميان، پنجشير و نورستان بصورت پراکنده فعاليت دارند؛ اما به دليل نبود يک مرکز، پراکنده هستند. وى داشتن فدراسيون کوهنوردى را، يکى از برنامه هاى آيندۀ خود خواند و گفت که با ايجاد يک مرکز با همکارى کميتۀ ملى المپيک و معينيت توريزم وزارت اطلاعات و فرهنگ، ميخواهد که کوهنوردان را منسجم سازد. نورستانى علاوه کرد: "افغانستان چون يک کشور کوهستانى است، ميتوانيم با ترويج و تبليغ اين رشته و ايجاد سهولت ها براى سياحان، زمينۀ جذب توريستان و کوهنوردان را جلب نماييم که هم عايد مناسب به دولت و هم زمينۀ کار براى تعداد زيادى از مردم فراهم ميشود." مجيب الله رحمانى سخنگوى کميتۀ ملى المپيک گفت از اينکه اين دختر کوهنورد توانسته، چنين افتخاراتى را به کشور کمايى کند، قابل قدر است. وى افزود که ادارۀ ورزش، براى رشد و گسترش ورزش تلاش ميکند و هرنوع همکارى که ميسر باشد، در زمينۀ کوهنوردى نيز دريغ نخواهند کرد. اما رحمانى خاطرنشان کرد که ايجاد هر فدراسيون، شرايط خاص خود را دارد که با آماده کردن اين شرايط، به رياست جمهورى پيشنهاد ميگردد و بعد از موافقت رياست جمهورى، فدراسيون به صورت رسمى به فعاليت آغاز مينمايد.
اولين دختر کوهنورد افغان که قُله کوه آلپ ايتاليا را فتح کرده است، آرزو دارد تا قُله ايوريست(مرتفع ترين کوه جهان) را نيز فتح نمايد
صديقه ميار نورستانى اولين کوهنورد و مُربى اناث در افغانستان، هفت سال است که در رشتۀ کوهنوردى فعاليت ميکند و سال گذشته، از صنف ١٢ فارغ گرديده است. اين دختر که ١٩ سال دارد، ميگويد: "ميخواستم توانايى و استعدادهاى دختران افغان را به اثبات برسانم که يک دختر افغان هم، اگر شرايط و امکانات برايش مهيا شود، مانند دختران اروپايى توانمندى دارد." وى در مورد انتخاب کوهنوردى گفت که پدر و پدرکلانش، کوهنورد بودند و زمانى که قصه هاى آنان را مى شنيد، به اين رشته علاقمندى پيدا کرده و از همين رو، اين رشته را برگزيده است. اين دختر کوهنورد، پدر و پدرکلان را مُشوق اصلى خود عنوان نموده، علاوه ميکند: (( نورستان يک منطقۀ کوهستانى است و قله هاى زيادى دارد. پدرم يک شخص نظامى و پدرکلانم هم اولين کوماندو بود و در همين کوه ها کوهنوردى ميکردند؛ همين کار آنها مرا انگيزه داد که من هم کوهنورد شوم.)) وی علاوه کرد که یک دورۀ آموزشى سه هفته يى را، در سال ٢٠٠٣ ميلادى زير نظر پينلى بيتو (باباى کوهنوردان آسيا از ايتاليا) و هفت استاد ايتاليايى و فرانسوى سپرى نمود. به گفتۀ نورستانى، اين گروپ استادان کوهنورد، درکشورهاى آسيايى دوره هاى آموزشى را برگزار مينمايند و درهمان سال، يک دورۀ آموزشى را براى ٢٢ تن به شمول سه دختر در کابل داير نمودند؛ اما دو دختر ديگر، به دلايلى نتواستند به اين دوره ادامه بدهند. اين دختر کوهنورد افزود که بعد ازاين آموزش، تمرينات عملى را در کوه ميرسمير ولايت پنجشير آغاز نمود و اين قُله را شش سال قبل، در مدت ٢٠ روز فتح کرد و سپس قُلۀ نوشاخ بدخشان را سال بعد آن، در ظرف يکماه پيمود. قُلۀ نوشاخ، بيش از هفت هزار متر از سطح بحر ارتفاع دارد و در پامير کوچک بدخشان واقع است و به نام بام دنيا نيز ياد ميشود. نورستانى علاوه کرد که امتحان بزرگ ديگر او، پيمودن کوه آلپ ايتاليا به ارتفاع سه و نيم تا چهار هزار متر بالاتر از سطح بحر بود که آنرا چهار سال پيش، فتح کرد و يکماه و پنج روز طول کشيد. وى گفت: "وقتى که قُلۀ آلپ را فتح کردم، يک احساس عجيبى برايم دست داد و اين موفقيت برايم بيش از يکهفته غيرقابل باور بود." وى نخستين دختر افغان است که توانسته قُله هاى پنجشير و بدخشان و قُلۀ آلپ را بپيمايد. اين يگانه دختر کوهنورد افغان، علاوه کرد: "من بيصبرانه منتظر فتح قلۀ ايوريست هستم که چه وقت به اين آرزويم ميرسم؛ بزرگترين آرزوى زندگى من همين است." ايوريست، مرتفع ترين کوه در جهان است و در نيپال موقعيت دارد. قُلۀ ايوريست، بيش از ۸٬۸ هزار متر از سطح بحر ارتفاع دارد و در رشته کوههای هماليا در مرز مناطق ساگارماتای نيپال و تبت چين قرار دارد. تا حال کوهنوردان انگشت شمارى توانسته اند که با متحمل شدن خطرات و مشقت، کوه ايوريست را بپيمايند؛ طبق آمار ثبت شده، عوامل خطر آفرین طبیعی از قبیل بیماری ارتفاع، بادهای شدید و آب و هوای نامطلوب،جان ۲۱۰ کوهنورد را گرفته است. علاوه بر آن طوفان شدید در قلۀ ايوريست، در سال ۱۹۹۶ ميلادى باعث مرگ هشت کوهنورد گرديده است. نورستانى ميگويد که آرزو دارد تا قُله هاى مشهور دنيا و کوه هاى ٣٤ ولايت کشور را نيز فتح نمايد. اين يگانه دختر کوهنورد افغان گفت که امسال در نظر دارد تا قُلۀ کاشتون نورستان را که در حدود پنجهزار متر بلندتر از سطح بحراست و کوه بابا را هم فتح نمايد. سلسله کوههای بابا که بلندترین قُلۀ آن به نام شاه فولادی ياد ميشود، ٥١٤٧ متر از سطح بحر ارتفاع دارد و در جنوب مرکز بامیان واقع است. مسوولان محلى باميان ميگويند که قراراست به زودى، کوه بابا در لست ساحۀ حفاظت شدۀ ملل متحد شامل شود و به این منظور، کار روى احداث پیاده رو طويل و ساخت هوتل ها و پارکهای سبز در اين مسير از طرف UNEP (پروگرام محیط زیست ملل متحد) جريان دارد. صديقه ميار نورستانى ميگويد که يک کوهنورد، بايد با وسايلى مانند انواع کفش سنگ و يخ نوردى، لباس مخصوص و لباس بارانى، ريسمان، کمربند کوله پُشتى(چنته)، عينک، کلاه، عصا، ميخ هاى فولادى، قطب نما، دوربين، خيمه، دوشک و بستره مجهز باشد؛ تمام اين وسايل، مخصوص کوهنوردى است که در حدود سه و نيم هزار دالر قيمت دارد. به گفتۀ وى، تمامى مصارف و سفرها و وسايل کوهنوردى را سفارت ايتاليا تمويل نموده و بنياد انکشافى آغاخان، رياست محيط زيست و وزارت اطلاعات و فرهنگ نيز همکارى داشته اند. نورستانى، از تمامى جوانان خواست تا ورزش نمايند و هر رشته اى را که دوست دارند استعداد و توانايى هاى شان را به نمايش بگذارند و درکنار تحصيلات، يک رشتۀ ورزشى را نيز به پيش ببرند. اين کوهنورد جوان افزود که حدود ٢٠ کوهنورد در ولايات کابل، بدخشان، باميان، پنجشير و نورستان بصورت پراکنده فعاليت دارند؛ اما به دليل نبود يک مرکز، پراکنده هستند. وى داشتن فدراسيون کوهنوردى را، يکى از برنامه هاى آيندۀ خود خواند و گفت که با ايجاد يک مرکز با همکارى کميتۀ ملى المپيک و معينيت توريزم وزارت اطلاعات و فرهنگ، ميخواهد که کوهنوردان را منسجم سازد. نورستانى علاوه کرد: "افغانستان چون يک کشور کوهستانى است، ميتوانيم با ترويج و تبليغ اين رشته و ايجاد سهولت ها براى سياحان، زمينۀ جذب توريستان و کوهنوردان را جلب نماييم که هم عايد مناسب به دولت و هم زمينۀ کار براى تعداد زيادى از مردم فراهم ميشود." مجيب الله رحمانى سخنگوى کميتۀ ملى المپيک گفت از اينکه اين دختر کوهنورد توانسته، چنين افتخاراتى را به کشور کمايى کند، قابل قدر است. وى افزود که ادارۀ ورزش، براى رشد و گسترش ورزش تلاش ميکند و هرنوع همکارى که ميسر باشد، در زمينۀ کوهنوردى نيز دريغ نخواهند کرد. اما رحمانى خاطرنشان کرد که ايجاد هر فدراسيون، شرايط خاص خود را دارد که با آماده کردن اين شرايط، به رياست جمهورى پيشنهاد ميگردد و بعد از موافقت رياست جمهورى، فدراسيون به صورت رسمى به فعاليت آغاز مينمايد.
(الحاج محمد کبیر نورزی یاد گاری یکی از مشروطه خواهان افغانستان)
امان معاشر
محترم الحاج محمد کبیر نورزی یکی از مشروطه خواهان دور سوم کشور، کتاب خاطراتش را همراه با ابراز نظر ها و تقریظ بعضی از شعرا و نویسندگان و با همکاری خانه فرهنگی مولانا در شهر ونکوور کانادا و تلاش تعدای از دوستان بخصوص محترمه شفیقه نورزی و محترم رحمان سدید در شهر ونکوور کانادا بچاپ رسیده است.
بدین مناسبت در شام ششم ماه می شب نشینی با اشتراک دوستانش تریب یافته بود.
در آغاز جناب استاد مجید قیام رییس خانه فرهنگی مولانا پیرامون چاپ کتاب صحبت نموده و منابعی که مطالب کتاب را گرد آوری نموده توضیحات ارایه نمود و برای محترم حاجی محمد کبیر نورزی صحت کامل و عمر دراز و سعادت از خداوند ارزو کرد.
سپس محترمان: انجینیر فضل احمد افغان، مولانا کبیر فرخاری و محمد اسحاق ثنا پیرامون شخصیت محترم حاجی محمد کبیر نورزی تو ضیحات در خور موضوع ارایه نموده و برای او سعادت و بهروزی تو ام با صحت آرزو نمودند.
متعاقب جناب الجاج محمد کبیر نورزی طی صحبت مختصر از دوران زمامدداری شاه امان الله خان و تفکر روشن او در مسایل منطقه و جهان معلومات مفید داده و از خصایل برجسته شاه میهن دوست به نیکی یاد آوری نموده و از افرایکه در تنظیم و چاپ کتاب تلاش نموده اند از هر یک شان اظهار سپاسگذاری نمود.
در این نشست خانم شفیقه نورزی مسوول نشریه زن در ونکوور کانادا از اشتراک حاضرین به گرمی استقبال نموده و از کسانیکه در چاپ کتاب پدرش به نحوی از انحا نقش داشته تقدیر و خرسندی خود را ابراز نمود.
در اخیر به رسم شادی استاد مجید قیام با دو فرزندش مبین قیام و متین جان قیام که در اجرای موسیقی پدر شان را همراهی میکردند با سرود های شاد ساعاتی سبب شادمانی حاضرین را فراهم نمودند.
Subscribe to:
Posts (Atom)